Hàn Quốc (
Tiếng Triều Tiên: 한국/ 韓國/ Hanguk), tên chính thức là
Đại Hàn Dân Quốc (
Tiếng Triều Tiên: 대한민국/ 大韓民國/ Daehan Minguk;
tiếng Anh: Republic of Korea, Korea Republic), hay còn được gọi bằng các
tên gọi khác như là
Đại Hàn,
Nam Hàn,
Nam Triều Tiên hoặc
Cộng hòa Triều Tiên, là một
quốc gia có chủ quyền thuộc
khu vực Đông Á, nằm trên nửa
phía nam của
Bán đảo Triều Tiên.
Phía bắc giáp với
Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên,
phía đông tiếp giáp với
biển Nhật Bản và
phía tây là
biển Hoàng Hải.
Thủ đô của Hàn Quốc là
thành phố Seoul, trung tâm
đô thị lớn thứ tư trên thế giới với
dân số ước tính đạt tới hơn
30 triệu người và là một
thành phố toàn cầu quan trọng.
[4] Hàn Quốc có
khí hậu ôn đới và
địa hình chủ yếu là
đồi núi.
Lãnh thổ Hàn Quốc trải rộng 100,210 km vuông. Với
dân số vào khoảng hơn
50 triệu người, Hàn Quốc là
quốc gia có
mật độ dân số cao thứ 3 (chỉ xếp sau
Bangladesh và
Đài Loan) trong số các
quốc gia có
diện tích đáng kể trên
thế giới.
[5]Những chứng cứ
khảo cổ học cho thấy
bán đảo Triều Tiên đã có
con người sinh sống từ
Thời đại đồ đá cũ.
[6][7] Lịch sử Triều Tiên bắt đầu khi nhà nước
Cổ Triều Tiên được thành lập vào
năm 2333
TCN bởi
Đàn Quân. Sau thời kỳ
Tam Quốc Triều Tiên,
Triều Tiên trải qua
triều đại Cao Ly (Goryeo) và
triều đại Triều Tiên (Joseon) trong một đất nước thống nhất cho đến cuối thời kỳ
Đế quốc Đại Hàn vào năm
1910, khi đó, toàn bộ
bán đảo Triều Tiên đã bị
Đế quốc Nhật Bản sử dụng
vũ lực để
sáp nhập lãnh thổ sau sự kiện Thống sứ
Nhật Bản tại
Triều Tiên là
Itō Hirobumi bị
An Jung-geun – một
nhà hoạt động cách mạng vì
nền độc lập dân tộc của
Triều Tiên ám sát tại
nhà ga Cáp Nhĩ Tân vào
ngày 26 tháng 10 năm 1909. Sau khi được
quân đội Đồng Minh giải phóng và bị
chia cắt vào giai đoạn cuối của
Chiến tranh thế giới thứ hai, quốc gia này trở thành hai
nhà nước với hai
hệ tư tưởng đối lập nhau là
Bắc Triều Tiên và
Nam Triều Tiên. Nhà nước Đại Hàn Dân Quốc đã được thành lập từ trước đó – vào năm
1948. trong khi Bắc Triều Tiên chịu sự ảnh hưởng ý thức hệ và được hậu thuẫn từ phía
Liên bang Xô viết thì
Nam Triều Tiên (tức Đại Hàn Dân Quốc) lại chịu sự ảnh hưởng mạnh mẽ về ý thức hệ và được sự hậu thuẫn, giúp đỡ,
viện trợ của
Hoa Kỳ, điều này đã dẫn đến những
mâu thuẫn dân tộc giữa hai miền Triều Tiên (vốn đã ở trong tình trạng căng thẳng, thù địch suốt nhiều năm liền) - nay ngày càng trở nên nghiêm trọng và gay gắt. Những
mâu thuẫn này sau đó đã dẫn đến kết cục là một
giải pháp quân sự tàn khốc – cuộc
chiến tranh Triều Tiên (
25 tháng 6 năm
1950 –
27 tháng 7 năm
1953), hậu quả làm hơn 3 triệu người
thiệt mạng và hàng chục triệu người khác bị ảnh hưởng, nhiều người dân,
binh lính,
quân nhân bị thương tật nặng, một số khác thì bị mất nhà cửa hoặc chia lìa vĩnh viễn những người thân trong
gia đình của mình.
Chiến tranh Triều Tiên kết thúc bằng một hiệp định
ngừng bắn được ký kết trước sự chứng kiến của đại diện các bên tham chiến tại
làng đình chiến Bàn Môn Điếm thuộc
Khu phi quân sự Triều Tiên. Trong các
thập niên từ năm
1950 tới
1990,
kinh tế Hàn Quốc đã được khôi phục hoàn toàn,
phát triển vượt bậc và trở thành một nền
kinh tế lớn, bền vững trên thế giới.
[8]Hàn Quốc hiện là một nước
cộng hòa nghị viện và theo hệ thống
chính phủ Tổng thống chế,
lãnh thổ bao gồm 16
đơn vị hành chính (tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương). Hàn Quốc là một
quốc gia phát triển có
mức sống và
chỉ số phát triển con người thuộc vào loại rất cao, có
nền kinh tế phát triển theo phân loại của
CIA,
Ngân hàng Thế giới và
IMF, và đồng thời là một
cường quốc khu vực tại
Đông Á cũng như là một
cường quốc tầm trung trên
thế giới. Hàn Quốc hiện đang là nền
kinh tế lớn thứ 4 ở
châu Á sau
nền kinh tế của các
quốc gia Trung Quốc,
Nhật Bản và
Ấn Độ,
xếp thứ 11 trên thế giới theo
GDP danh nghĩa,
xếp hạng 13 theo
sức mua tương đương (tính đến hết năm
2018 theo các
số liệu thống kê của
Quỹ Tiền tệ Quốc tế,
Liên Hiệp Quốc,
CIA và
Ngân hàng Thế giới). Nền
kinh tế quốc dân chủ yếu dựa vào
xuất khẩu, tập trung vào các ngành mũi nhọn như:
công nghiệp nặng,
điện tử tiêu dùng,
xe hơi,
tàu biển,
vận tải,
máy móc,
hóa dầu,
robot,
viễn thông,
dược phẩm,
thiết bị quân sự,... Ngoài ra, Hàn Quốc cũng là quốc gia phát triển trong các ngành
dịch vụ,
du lịch và
giải trí. Hàn Quốc là nước thành viên của các
tổ chức toàn cầu như:
Liên hiệp quốc,
WTO,
OECD,
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO),
UNESCO,
khối APEC,
Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hiệp Quốc (FAO),
UNIDO,
IAEA,
ITU,
UNESCAP,
WB,
UPU,
IMF,
ICAO,
IEA,
Interpol và
Nhóm các nền kinh tế lớn G-20. Quốc gia này cũng đồng thời là thành viên tham gia sáng lập của
Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC),
Hội nghị cấp cao Đông Á,
Cộng đồng Đông Á,
Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) và là một
đồng minh không thuộc khối NATO quan trọng của
Hoa Kỳ. Trong những năm gần đây, Hàn Quốc đã tạo ra và liên tục tăng cường mạnh mẽ sự phổ biến văn hóa Hàn Quốc trên phạm vi toàn thế giới đặc biệt là ở khu vực
châu Á, hay còn được biết đến với
tên gọi Làn sóng Hàn Quốc.
[9][10]Mặc dù là một quốc gia phát triển, tuy nhiên,
xã hội Hàn Quốc hiện đại cũng đang phải đối mặt với rất nhiều vấn đề phức tạp, nhức nhối và nan giải như
tình trạng lão hóa dân số do
tỷ lệ sinh cũng như
kết hôn giảm mạnh
[11], các
định kiến xã hội vẫn còn tồn tại,
thất nghiệp, áp lực cuộc sống và nạn
tự sát - đặc biệt là trong tầng lớp những
người trẻ tuổi và khoảng cách của
sự phân hóa giàu nghèo đang ngày một gia tăng
[12][13][14].