Tiếng Pháp
Tiếng Pháp (
tiếng Pháp: le français,
IPA:
[lə fʁɑ̃sɛ] (
nghe) hoặc la langue française,
IPA:
[la lɑ̃ɡ fʁɑ̃sɛz]), trước đây còn được gọi là
tiếng Tây,
tiếng Lang Sa, là một
ngôn ngữ Rôman (thuộc
hệ Ấn-Âu). Nó, giống như
tiếng Ý,
Bồ Đào Nha,
Tây Ban Nha,
România,
Catalunya hay một số khác, xuất phát từ
tiếng Latinh bình dân, từng được sử dụng ở
Đế quốc La Mã. Tiếng Pháp phát triển từ Gaul-Rôman, loại tiếng Latinh tại Gaul, hay chính xác hơn là tại Bắc Gaul. Những ngôn ngữ gần gũi nhất với tiếng Pháp là các
langues d'oïl—những thứ tiếng mà về mặt lịch sử từng được nói ở miền bắc Pháp và miền nam Bỉ. Tiếng Pháp được ảnh hưởng bởi
các ngôn ngữ Celt tại vùng
Gaul miền bắc Rôman (như tại
Gallia Belgica) và bởi
tiếng Frank (một
ngôn ngữ German) của
người Frank. Ngày nay, có nhiều
ngôn ngữ creole dựa trên tiếng Pháp, đáng chú ý nhất là
tiếng Haiti. Một người hoặc quốc gia nói tiếng Pháp có thể được gọi là "
Francophone".Tiếng Pháp là
ngôn ngữ chính thức tại
29 quốc gia, đa phần là thành viên của la
francophonie, một cộng đồng quốc gia Pháp ngữ. Nó là ngôn ngữ thứ nhất tại
Pháp, tỉnh
Québec của Canada, miền tây
Thụy Sĩ, vùng
Wallonia tại Bỉ,
Monaco, một số phần nhất định khác của
Canada và
Hoa Kỳ, và tại những cộng đồng Pháp ngữ nhiều nơi. Tới năm 2015, 40% số người francophone (gồm cả người nói
L2) sống ở châu Âu, 35% ở châu Phi hạ Sahara, 15% ở Bắc Phi và Trung Đông, 8% ở châu Mỹ, 1% ở châu Á và châu Đại Dương.
[2]Tiếng Pháp là tiếng bản ngữ của nhiều người thứ tư trong
Liên minh châu Âu.
[3] 1/5 người châu Âu ở vùng phi Francophone nói tiếng Pháp.
[4] Do kết quả của việc tạo lập thuộc địa của Pháp và Bỉ từ thế kỷ 17 và 18, ngôn ngữ này được đưa đến châu Phi, châu Mỹ và châu Á. Đa phần người nói tiếng Pháp như ngôn ngữ thứ hai sống ở châu Phi Francophone, đặc biệt là
Gabon,
Algérie,
Mauritius,
Senegal và
Bờ Biển Ngà.
[5] Năm 2015, ước tính có 77 tới 110 triệu người nói tiếng Pháp bản ngữ,
[2][6] và 190 triệu người nói tiếng Pháp như ngôn ngữ thứ hai.
[7] Chừng 270 triệu người có khả năng nói ngôn ngữ này.
[8] Theo dự án của
Université Laval và
Réseau Démographie de l'Agence universitaire de la francophonie, tổng lượng người nói tiếng Pháp sẽ đạt 500 triệu vào năm 2025 và 650 triệu vào năm 2050.
[9] Organisation internationale de la Francophonie ước tính 700 triệu người vào năm 2050, 80% trong đó sống ở châu Phi.
[2]