Lịch sử chiến tranh Việt Nam–Trung Quốc là những cuộc xung đột, chiến tranh, từ thời
cổ đại đến thời
hiện đại giữa
Việt Nam và
Trung Quốc.Những xung đột đó được biết đến từ những
truyền thuyết truyền miệng thời xa xưa, như truyền thuyết thời
Hồng Bàng, quốc gia
Văn Lang của
Hùng Vương phải phòng vệ trước sự xâm lược của
nhà Ân.
Nhà Tần sau khi thôn tính các quốc gia
Trung Nguyên đã tiếp tục tràn xuống phía nam sông
Trường Giang, xâm chiếm lãnh thổ các bộ lạc
Bách Việt trong đó có
Âu Lạc,
Thục Phán đã lãnh đạo thành công cuộc chiến 10 năm bảo vệ lãnh thổ (218-208 TCN), nhưng sau đó bị mắc bẫy nên mất quyền cai trị đất nước vào tay
nhà Triệu năm
179 TCN (hoặc
207 TCN). Từ đây vùng lãnh thổ độc lập của
người Việt phải chịu tình trạng thuộc địa của các triều đại phương bắc Trung Quốc trong 10 thế kỷ (179 TCN- 905 hoặc
111 TCN - 905).
[1] Các triều đại của Trung Quốc từng kiểm soát lãnh thổ thuộc Việt Nam ngày nay là
Tây Hán (111 TCN-9),
Tân (9-23),
Đông Hán (23-220) (gián đoạn 40-43 khởi nghĩa
Hai Bà Trưng),
Đông Ngô (222-280),
Tây Tấn (280-316),
Đông Tấn (317-420),
Lưu Tống (420-479),
Nam Tề (479-502),
Lương (502-557),
Trần (557-589),
Tùy (581-619),
Đường (618-905).
Người Việt giành được độc lập tự chủ, kết thúc thời kì
Bắc thuộc có thể từ năm 905 khi
Khúc Thừa Dụ giành quyền
tự chủ, hay năm 938 khi
Ngô Quyền đánh thắng quân
Nam Hán. Người Việt giành được tự chủ cho mình, nhưng trong suốt hơn 1000 năm tiếp theo cho đến hiện tại xảy ra nhiều
cuộc chiến tranh giữa hai
quốc gia.