Nhà Triều Tiên[4] (
Hangul: 조선왕조;
Hanja: 朝鮮王朝;
Romaja: Joseonwangjo;
MR: Chosŏnwangjŏ;
Hán-Việt: Triều Tiên vương triều ,1392 – 1910) hay còn gọi là
Lý thị Triều Tiên (
Hangul: 리씨조선;
Hanja: 李氏朝鮮;
Romaja: Lissijoseon;
MR: Lissichosŏn)
[5][6],
Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên gọi là
Triều Tiên Phong kiến Vương triều (
Hangul: 조선봉건왕조;
Hanja: 朝鮮封建王朝;
Romaja: Joseonbonggeonwangjo;
MR: Chosŏnbonggŏnwangjŏ
[7]), là một triều đại được thành lập bởi
Triều Tiên Thái Tổ Lý Thành Quế và tồn tại hơn 5
thế kỷ. Triều đại này được thành lập sau khi Lý Thành Quế lật đổ nhà
Cao Ly tại
Khai Thành. Khi đó, tên của
vương quốc cũng được đặt lại theo tên của vương triều và kinh đô được dời về
Hán Thành (Seoul ngày nay) và các đường biên giới phía cực bắc của vương quốc được mở rộng đến các đường biên giới tự nhiên tại
sông Áp Lục và
sông Đồ Môn (sau cuộc chinh phục người
Nữ Chân). Nhà Triều Tiên là
triều đại phong kiến cuối cùng trong
lịch sử Triều Tiên. Đây cũng là vương triều theo
Nho giáo tồn tại lâu dài nhất trên thế giới.Trong thời kỳ trị vì của mình, nhà Triều Tiên củng cố sự thống trị của mình trên toàn lãnh thổ Triều Tiên, đề cao
Nho học, du nhập
văn hóa Trung Hoa và hạn chế
Phật giáo, có lúc còn bức hại tôn giáo này. Nhà Triều Tiên bước vào thời kỳ phát triển huy hoàng nhất của nền
văn hóa cổ điển Triều Tiên, về
thương mại,
khoa học,
văn học và
kỹ thuật [
cần dẫn nguồn]. Tuy nhiên, nhà Triều Tiên nhanh chóng suy yếu vào cuối
thế kỷ 16 và đầu
thế kỷ 17 sau
cuộc tấn công xâm lược của Nhật Bản và sau đó là nhà
Mãn Thanh, điều này biến Triều Tiên thành một nước phiên thuộc của
đế quốc Đại Thanh và dẫn tới chính sách bế quan tỏa cảng, cô lập với
thế giới bên ngoài. Sau khi trở thành một thuộc quốc của triều đình Mãn Thanh, nhà Triều Tiên có được một thời kỳ yên bình kéo dài gần 2 thế kỷ.Tuy nhiên, mọi sự hồi phục mà vương quốc Triều Tiên có được trong thời gian hòa bình đã sớm tan biến vào giữa
thế kỷ 19. Nhà Triều Tiên nhanh chóng phải đối mặt với những khó khăn ngày càng chồng chất: mâu thuẫn trong nước, tranh chấp quyền lực, áp lực quốc tế,
khởi nghĩa và thế là nhà Triều Tiên suy sụp nhanh chóng vào cuối thế kỷ thứ 19. Năm 1895, nhà Triều Tiên buộc phải ký một hiệp định quy định việc độc lập hoàn toàn khỏi triều đình
Mãn Thanh sau khi
Nhật Bản chiến thắng trong
Chiến tranh Trung-Nhật lần thứ nhất, buộc
Trung Quốc phải ký
Hiệp ước Shimonoseki. Từ năm 1897 đến 1910, Triều Tiên mang quốc hiệu mới:
Đại Hàn Đế quốc nhằm minh chứng cho nền độc lập của mình, rằng từ nay Triều Tiên không còn phụ thuộc vào
nhà Thanh nữa. Tuy nhiên, vua Triều Tiên thực ra chỉ còn là bù nhìn của quân Nhật. Nhà Triều Tiên nhanh chóng cáo chung vào năm 1910 khi
đế quốc Nhật Bản buộc người Triều Tiên ký
Điều ước sáp nhập Triều Tiên vào Nhật Bản và biến Triều Tiên thành một lãnh thổ thuộc địa của
Nhật Bản.Nhà Triều Tiên đã để lại một di sản khổng lồ cho nền văn hóa Triều Tiên: nhiều nghi thức
xã giao,
phong tục tập quán, các quan điểm về mặt
xã hội lưu truyền đến các thế hệ con cháu ngày nay, và thậm chí
ngôn ngữ Triều Tiên đương đại cùng những phương ngữ của nó bắt nguồn từ những suy nghĩ và quan điểm truyền thống hình thành từ thời nhà Triều Tiên. Ngày nay, tên gọi "
bán đảo Triều Tiên" và quốc hiệu
Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên lấy chính là kế thừa từ triều đại này.