Cộng hoà Ba Lan– ở
châu Âu (xanh nhạt & xám đậm)
– trong
EU (xanh nhạt)
Ba Lan (
tiếng Ba Lan: Polska), tên chính thức là
Cộng hòa Ba Lan (tiếng Ba Lan: Rzeczpospolita Polska), là một
quốc gia ở
Trung Âu, tiếp giáp với các nước
Đức,
Slovakia,
Cộng hòa Séc,
Ukraina,
Belarus,
Litva,
Nga và
biển Baltic; diện tích 312.685 km², dân số 38,56 triệu gần như thuần chủng
người Ba Lan, đa phần (95%) theo đạo
Công giáo Rôma được truyền bá vào đây khi nhà nước Ba Lan đầu tiên hình thành vào
thế kỷ thứ X. Lãnh thổ Ba Lan trong
lịch sử có nhiều thay đổi,
biên giới hiện nay có từ sau
Chiến tranh thế giới thứ hai theo
Thoả thuận Yalta.
Quốc gia Ba Lan được thành lập từ hơn 1.000 năm trước và đạt tới
thời kỳ hoàng kim ở gần cuối thế kỷ XVI dưới thời
Triều đại Jagiellonia, khi Ba Lan là một trong những nước lớn nhất, giàu nhất và mạnh nhất
Châu Âu. Năm 1791, hạ viện của
Khối thịnh vượng chung Ba Lan-Litva chấp nhận
Hiến pháp mùng 3 tháng 5, hiến pháp hiện đại đầu tiên của châu Âu và thứ hai trên thế giới sau
Hiến pháp Hoa Kỳ. Ngay sau đó, nước này dừng tồn tại sau khi bị
phân chia bởi các nước láng giềng là
Nga,
Áo và
Phổ. Ba Lan giành lại độc lập năm 1918 sau
Chiến tranh thế giới thứ nhất với tư cách Nền
Cộng hoà Ba Lan thứ hai. Sau
Chiến tranh thế giới thứ hai nước này trở thành một
quốc gia vệ tinh đi theo
chủ nghĩa cộng sản của
Liên bang xô viết với cái tên
Cộng hòa Nhân dân Ba Lan. Năm 1989 cuộc
bầu cử bán tự do đầu tiên tại Ba Lan thời hậu chiến đã chấm dứt cuộc đấu tranh giành tự do của
Công đoàn Đoàn Kết (Solidarność) khi phong trào này đánh bại những người cầm quyền cộng sản. Nền Cộng hoà Ba Lan thứ ba hiện tại đã được thành lập vài năm sau khi một
hiến pháp mới ra đời năm 1997. Năm 1999 gia nhập
NATO, và năm 2004 tham gia vào
Liên minh châu Âu.Ba Lan là một cường quốc khu vực ở
Trung Âu. Nền kinh tế Ba Lan là nền kinh tế lớn thứ sáu trong
EU tính theo GDP (PPP) và là một trong những nền kinh tế năng động nhất thế giới. Đất nước này cũng đạt thứ hạng rất cao về
Chỉ số phát triển con người. Ba Lan là một quốc gia có
nền kinh tế phát triển, một trong những nền kinh tế thu nhập cao theo phân loại của
Ngân hàng thế giới, với một mức sống rất cao, các bảng xếp hạng về chất lượng cuộc sống, an toàn công cộng, giáo dục và tự do kinh tế cũng xếp Ba Lan ở vị trí top đầu trong khu vực và trên thế giới. Bên cạnh một hệ thống giáo dục tiểu học và trung học rất phát triển, giáo dục đại học ở Ba Lan là hoàn toàn miễn phí, nhà nước cũng cung cấp một hệ thống
an sinh xã hội rất hào phóng và một hệ thống chăm sóc sức khỏe phổ cập toàn dân. Ba Lan có tổng cộng 16
Di sản Thế giới được
UNESCO công nhận, 15 trong số đó là các di sản văn hóa.