Quân đoàn II là một đơn vị cấp Quân đoàn, được tổ chức hỗn hợp gồm cả Hải - Lục - Không quân. Đây là quân đoàn thành lập thứ nhì và là một trong bốn quân đoàn chủ lực của
Quân lực Việt Nam Cộng hòa. Trong thời gian tồn tại của mình, Quân đoàn II có nhiệm vụ kiểm soát một vùng lãnh thổ có diện tích rộng lớn và địa hình phức tạp nhất so với 3 quân đoàn còn lại, gồm 7 tỉnh thuộc khu vực Cao nguyên Trung phần:
Kontum,
Pleiku,
Phú Bổn,
Darlac,
Quảng Đức,
Tuyên Đức và
Lâm Đồng; 5 tỉnh thuộc vùng duyên hải nam Trung phần:
Bình Định,
Phú Yên,
Khánh Hòa,
Ninh Thuận,
Bình Thuận và Đặc khu
Cam Ranh. Đặc biệt, vùng cao nguyên là đầu cầu của tuyến
đường Trường Sơn, tuyến tiếp vận chiến lược của
Việt Nam Dân chủ Cộng hòa cho những người Cộng sản miền Nam, vì vậy hầu hết trận đánh lớn giữa lực lượng
Quân đội nhân dân Việt Nam và
Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam với quân đội Mỹ và đồng minh diễn ra trên địa bàn của quân đoàn II. Ngày
10 tháng 3 năm
1975, Quân đội nhân dân và Quân Giải phóng nổ súng tấn công thị xã
Ban Mê Thuột, mở đầu
Chiến dịch Tây Nguyên. Trước sức ép của đối phương, cùng với cuộc tháo chạy thảm họa trên đường số 7, chỉ trong 10 ngày, 75% lực lượng của Quân đoàn II hoàn toàn tan vỡ,
[1] không còn thực sự hiện hữu như là một lực lượng chiến đấu tương xứng với quy mô của nó nữa.
[2]