Hành khúc Hohenfriedberg (
tiếng Đức: Der Hohenfriedberger) là một bản quân hành ca nổi tiếng của
Quân đội Phổ, để ca ngợi
chiến thắng của họ.
[1][2] Đây là một ca khúc nặc danh,
[3] song tương truyền rằng vị
vua - chiến binh
Friedrich II của Phổ (tức Friedrich Đại đế,
1712 -
1786) chính là người đã sáng tác bản quân hành ca này vào năm
1745, sau khi ông đại phá quân Liên minh
Áo -
Sachsen do
Vương công Karl Alexander xứ Lothringen chỉ huy trong
trận Hohenfriedberg đẫm máu (gần
Striegau) trong
cuộc Chiến tranh Silesia lần thứ hai. Liên quân Áo - Sachsen gần như bị tiêu diệt hoàn toàn.
[4] Chiến thắng huy hoàng này mang lại niềm tin cho những người lính về tài nghệ quân sự của Quốc vương.
[5] Theo các tài liệu, lực lượng Long Kỵ binh Bayreuth của Phổ đã chiến đấu dũng mãnh trong trận thắng vang dội này, do đó ông đã ban tặng bản quân hành ca này cho họ.
[6][7] Tuy được xem là vị Quân vương có tài điều binh khiển tướng xuất sắc, Friedrich Đại Đế cũng là người ham mê
âm nhạc và thậm chí ông còn đề cao tài nghệ âm nhạc của ông hơn cả tài năng quân sự;
[8] và việc sáng tác bản quân hành ca này cũng là sự thư dãn của ông sau chiến thắng.
[9] Sáng tác trong bối cảnh cuộc tranh hùng tranh bá tại
Trung Âu giữa nhà vua - chiến binh
[10] Friedrich Đại đế nước Phổ và Đại Công nương
Maria Theresia của Áo, bản quân hành ca này được xem là một điển hình tốt đẹp về cuộc hành binh chậm rãi của tướng sĩ, ngoài ra còn nói lên sự anh minh, biết làm chủ tình hình và hiền từ của Đức Vua.
[11] Những giai điệu ngân vang lên của bản quân hành ca này cũng được xem là đã thể hiện rõ nét chiến công hào hùng của nhà vua và ba quân, tiêu diệt địch thủ.
[5]Trong thời kỳ cai trị của Friedrich Đại đế, những bản hành khúc như vậy luôn luôn đóng vai trò động viên tinh thần toàn quân.
[7] Được đánh giá rất cao, bản quân hành ca này đã khiến cho chiến thắng huy hoàng của Quốc vương tại Hohenfriedberg trở nên bất hủ.
[12] Tuy nhiên, sau khi sáng tác bản quân hành ca này ông nhanh chóng lên đường tiếp tục chinh chiến.
[9] Kiệt tác này trở nên nổi tiếng trên toàn Vương quốc Phổ, như
Thủ tướng Otto von Bismarck có nhìn nhận vào năm
1849.
[13] Sau chiến thắng của Quân đội Phổ trước Quân đội Áo trong
trận Königgrätz vào ngày
3 tháng 7 năm 1866, nhà soạn nhạc quân sự người
Đức là
Johann Gottfried Piefke (
1815 -
1884) đã sáng tác bản "Hành khúc Königgrätz" – cũng là một bản quân hành ca nổi tiếng của Đức – vào năm
1866, và bản "Hành khúc Hohenfriedberg" được sử dụng làm phần triô của "Hành khúc Königgrätz".
[14] Sau khi
Đức hoàng (
Kaiser)
Wilhelm I thiết lập
Đế quốc Đức vào năm
1871, bản Hành khúc Hohenfriedberg được coi là một tuyệt tác xuất sắc của nền âm nhạc quân sự và sau này trở nên phổ biến trên khắp Đế quốc Đức, vì nó tái diễn chiến công hào hùng của
triều đại nhà Hohenzollern trong suốt những năm tháng huy hoàng trị vì Phổ - Đức của họ.
[15][16] Đây được xem là một trong những bản hành khúc quen thuộc nhất của lực lượng Quân đội Đức.
[8]Ngay từ trong buổi lễ đăng ngôi của Đức hoàng Wilhelm I đồng lời là lễ thành lập Đế quốc Đức tại
cung điện Versailles (
Pháp) - một sự kiện chứng tỏ sức mạnh của Vương triều Hohenzollern, các đội nhạc binh đã chào đón vị tân Hoàng đế đáng kính của họ bằng bản quân hành ca này - được xem là một giá trị truyền thống của người Phổ.
[16][17] Ngoài ra, các đội nhạc binh tụ tập tại đây cũng vang ca bài
Heil Dir im Siegerkranz!, góp phần khiến cho lễ gia miện của Đức hoàng trở nên không khác gì một cuộc duyệt binh.
[18] Thậm chí
Hoàng thái tử Đức khi đó là
Friedrich Wilhelm (sau này là Đức hoàng
Friedrich III) còn có dự kiến chọn bản "Hành khúc Hohenfriedberg" làm ca khúc chính thức của các Hoàng đế nước Đức, giống như ca khúc "
Hail to the Chief" đối với các
Tổng thống Hoa Kỳ, nhưng không thành công.
[19] Hồi đầu
thế kỷ 20, khi nền
quân sự lẫy lừng của nước Đức lan truyền ảnh hưởng đến
Chile ở tận
châu Mỹ, viên
Đại tá Đức hỗ trợ cho
Quân đội Chile là Hans Edler von Kiesling có nhận thấy rằng những khúc quân hành ca oai hùng của nước Đức vang lên tại Chile, trong đó có cả bản hành khúc chiến thắng
[20] - Hành khúc Hohenfriedberg của ông vua - chiến sĩ Friedrich Đại Đế năm xưa.
[21] Sau năm
1945, ở nước
Cộng hòa Liên bang Đức, bản quân hành ca này vẫn là một ca khúc trứ danh, dùng để huấn luyện binh sĩ trong lực lượng Quân đội Liên bang.
[22]