Viện Đại học California-Berkeley (
tiếng Anh: University of California, Berkeley; gọi tắt là Cal, UCB, UC Berkeley, hay Berkeley), còn gọi là
Đại học California-Berkeley, là một
viện đại học công lập uy tín hàng đầu nằm trong khu vực
vịnh San Francisco, tại thành phố
Berkeley,
California. Đây là viện đại học đầu tiên và nổi tiếng nhất của hệ thống
Viện Đại học California, một trong ba hệ thống giáo dục công lập của tiểu bang, bao gồm hệ thống
California State University và California Community College.Trường được công nhận bởi
Times Higher Education World University Rankings là một trong sáu trường đại học danh giá nhất thế giới (cùng với
Đại học Cambridge,
Đại học Harvard,
Viện Công nghệ Massachusetts,
Đại học Oxford và
Đại học Stanford) trong bảng xếp hạng công bố năm 2015 và nằm ở vị trí thứ tư theo bảng xếp hạng Best Global Universities của U.S News năm 2018-2019 với khảo sát bao gồm các trường của Mỹ và gần 50 quốc gia khác. Báo cáo của
Academic Ranking of World Universities (ARWU) cũng xếp University of California, Berkeley ở vị trí thứ năm trong bảng xếp hạng toàn cầu. Xét về các ngành học, trường đứng thứ ba về Ngành Kỹ thuật, thứ tư trong Lĩnh vực Khoa Học Xã hội và thứ nhất về Toán Học và Khoa học Đời Sống. Trường cũng nổi tiếng trong việc đào tạo một số lượng lớn Kinh tế Gia.Được thành lập năm
1868 do sáp nhập trường tư thục Trường Đại học California (College of California) và trường công lập Trường Đại học Cơ khí, Mỏ, và Nông nghiệp (Agricultural, Mining, and Mechanical Arts College), UC Berkeley đã có những đóng góp quan trọng về khoa học tự nhiên và các hoạt động xã hội. Các giảng viên, cựu sinh viên và nghiên cứu sinh của trường đã giành tổng cộng 107 giải
Nobel (bao gồm 33 giải của cựu sinh viên), 9
giải Wolf, 14
huy chương Fields, 25
giải Turing, 45 học giả MacArthur, 20 giải Academy, và 19
giải Pulitzer. Berkeley có hệ thống giáo dục bậc cử nhân rất đa dạng và được xem là trung tâm nghiên cứu của rất nhiều ngành học. Viện đại học đạt nhiều thành tích về
vật lý,
hóa học và các ngành
sinh học trong
thế kỷ 20, như sáng chế ra máy
cyclotron, cách ly thành công vi khuẩn bại liệt ở người, phát triển khái niệm tia
laser, giải thích nguyên lý của quang hợp, thiết kế thí nghiệm chứng minh định lý Bell, tạo ra hệ điều hành
BSD Unix, khám phá ra mối liên quan giữa sự giãn nở của vũ trụ và
Vật chất tối, công nghệ chỉnh sửa gen
CRISPR,
Điều trị miễn dịch ung thư,... và phát hiện ra 17 nguyên tố hóa học – nhiều hơn bất cứ viện đại học nào khác trên thế giới, trong đó có
Plutonium,
Berkelium và
Californium, cũng như thành lập nhiều công ty hàng đầu như
Apple Inc.,
Intel,
Tesla Motors,
EBay,
HTC,
Activision Blizzard,
SanDisk,
VMware,... Viện đại học cũng đạt được nhiều giải thưởng về Toán,
giải Nobel Kinh tế và
giải Nobel Văn học. Các nhà vật lý của Berkeley nằm trong nhóm khoa học gia phát triển
Dự án Manhatttan chế tạo
bom nguyên tử trong
Chiến tranh thế giới thứ hai và
bom khinh khí không lâu sau đó.Berkeley tham gia các cuộc thể thao giữa sinh viên các trường với tên California Golden Bears (Những con gấu vàng của California), đạt nhiều danh hiệu quốc gia trong các môn như
bóng bầu dục Mỹ,
bóng rổ nam,
bóng chày,
bóng nước, v.v. cũng như đã giành được 207 huy chương
Thế vận hội Olympic (117 vàng, 51 bạc và 39 đồng). Màu áo chính thức của trường và đội thể thao là màu xanh dương và màu vàng.