Trận Solferino là một trận đánh quan trọng trong cuộc
Chiến tranh giành độc lập Ý lần thứ hai, diễn ra vào ngày
8 tháng 6 năm
1859 và kết thúc với
chiến thắng của liên quân
Pháp -
Sardegna trước quân đội Áo.
[4][5] Trận chiến này có sự tham gia trực tiếp của
Hoàng đế Napoléon III của Pháp, vua
Vittorio Emanuele II của Sardegna và Hoàng đế
Franz Joseph I của Áo, và là trận đánh duy nhất mà Franz Joseph đích thân chỉ huy trong suốt cuộc đời ông.
[6][7] Đây được xem là trận đánh lớn nhất ở
châu Âu kể từ sau
trận Leipzig năm
1813, với con số thương vong cao nhất kể từ sau
trận Waterloo năm
1815.
[8]. Trận chiến cao điểm này đã đánh dấu sự chấm dứt của cuộc chiến ở Ý năm 1859:
[4] nhiều yếu tố, trong đó có thiệt hại nặng nề của quân đội Pháp và Áo, đã khiến cho hoàng đế hai nước quyết định giảng hòa với nhau để chấm dứt cuộc chiến không được dân chúng ủng hộ.
[9].
[4]. Ngoài ra, trận đánh này đã đi vào
lịch sử nhân loại như cái "nôi" của Hội Chữ Thập đỏ Quốc tế.
[10]Hai bên bắt đầu đụng độ với nhau vào lúc rạng sáng.
[4] Phía Pháp đổ từng lớp
bộ binh vào trận để phối hợp với các khẩu
pháo dội vào Solferino. Về phía Áo, tướng
Franz von Wimpffen mở hai đợt tấn công vào cánh phải quân Pháp. Trận đánh diễn ra ác liệt nhưng bất phân thắng bại, nhưng cuối cùng,
kỵ binh của Wimpffen bị kiệt quệ trong khi chiến tuyến quân Áo ở Solferino đã bị
pháo binh địch giã nhừ và tan vỡ trước
mũi lê của bộ binh địch.
[11][12] Trận đánh ngắn ngủi chấm dứt khi Franz Joseph buộc phải rút lui toàn bộ lực lượng của mình. Bên sườn quân Pháp, mặc dù Quân đoàn VIII Áo dưới quyền tướng
Ludwig von Benedek đã đập tan các đợt tiến công dồn dập của quân Sardegna với quân số áp đảo trong suốt ngày hôm đó,
[13] Benedek buộc lòng phải tuân thủ mệnh lệnh. Thương vong rất lớn cho cả hai phe, đặc biệt là quân Áo
[1][4][7][14] Sự thất trận ở Solferino đã gây cho
Hoàng đế Franz Joseph I mất lòng tin vào quân đội của mình, song ông chuẩn bị tiếp tục cuộc chiến.
[7][11] Trong khi đó, tổn thất to lớn của các lực lượng Pháp đã khiến cho Napoléon III hoảng hốt,
[15] và ông hiểu rằng Pháp sẽ phải hao tổn thêm nhiều binh lực nữa để đánh chiếm Quadrilatero.
[16] Chất lượng chiến đấu thấp kém của quân Sardegna cũng gây cho Napoléon thất vọng. Thêm vào đó, nhận thấy nước
Phổ láng giềng đang động viên quân đội để chuẩn bị tham chiến
[6][13] Napoléon cầu hòa với Franz Joseph, người đã chấp thuận do tình hình bất ổn về
tài chính và
chính trị của Áo. Hai bên ký kết
Thỏa ước Villafranca cuối năm 1859, theo đó Áo nhượng cho Pháp phần lớn Lombardia, vùng mà sau đó được trao cho Ý. Sự kiện này gây cho các nhà
dân tộc chủ nghĩa Ý phẫn nộ và không thể ngăn chặn người Ý tiếp tục công cuộc thống nhất đất nước họ, quá trình mà trận Solferino là một mốc quan trọng.
[1][15]Dù công lao của các cấp chỉ huy Pháp và Áo không phải là không được bộc lộ trong chiến trận, lòng dũng cảm của lính bộ binh Pháp đã quyết định kết quả trận Solferino, vốn được xem là một "Trận đánh của lính".
[4][17] Trận đánh này không thực sự làm Napoléon III vừa ý, song ông luôn đề cao chiến thắng đối với công chúng Pháp
[18][19]. Thắng lợi này đã góp phần củng cố niềm tin của các nhà
chính trị và
quân sự vào sức mạnh của
quân đội Pháp, qua đó dẫn đến sự thảm bại của họ trong cuộc
Chiến tranh Pháp-Phổ (
1870 –
1871).
[14][17] Đồng thời, trận đánh đã gây phấn khích cho các nhà
tự do chủ nghĩa ở Áo vì họ coi đây là một đòn giáng vào nền
quân chủ chuyên chế Áo-Hung. Nhưng, ý nghĩa trọng đại nhất của trận đánh bắt nguồn từ những ấn tượng của một doanh nhân người
Thụy Sĩ là
Henri Dunant về sự đau đớn của thương binh nằm lại chiến địa mà không hề được chăm sóc. Qua cuốn Hồi ức về Solferino xuất bản năm
1862, ông mong muốn mỗi quốc gia phải thành lập các hiệp hội chữa trị cho thương binh trên chiến trường. Chính điều ấy đă dẫn đến sự ra đời của
Phong trào Chữ thập đỏ – Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế.
[1][18]