Phúc Kiến Thổ Lâu (
tiếng Trung: 福建土楼; nghĩa đen: "Tòa nhà bằng đất Phúc Kiến") là các nhà ở xây bằng đất nện của
người Khách Gia ở vùng núi phía đông nam tỉnh
Phúc Kiến,
Trung Quốc.
[1] Hầu hết các công trình này được xây dựng từ thế kỷ 12 đến 20.
[2]Một
thổ lâu là một cấu trúc lớn bằng đất, có hình dạng phổ biến là tròn hoặc chữ nhật, với những bức tường có độ dày rất lớn cao từ ba đến năm tầng và bên trên cùng lợp ngói. Một thổ lâu có sức chứa có thể lên tới 800 người. Bên trong những bức tường dày này là những sảnh, nhà kho, giếng và khu vực sinh hoạt, toàn bộ cấu trúc giống như một thành phố pháo đài nhỏ.
[3]Những bức tường được tạo bằng cách trộn đất nện với đá, tre, gỗ hoặc các vật liệu có sẵn khác để tạo thành những bức tường dày đến 6 foot (1,8 m). Cành cây, gỗ và tre thường được đặt sâu trong tường giúp gia cố. Kết quả là, một tòa nhà lấy ánh sáng tốt, thông gió, chống gió, động đất, ấm áp về mùa đông và mát mẻ về mùa hè. Thổ lâu Phúc Kiến thường chỉ có một cổng chính được che chắn bởi bốn cánh cửa gỗ dày từ 4–5 inch-thick (100–130 mm), được gia cố bên ngoài thêm các tấm thép. Tầng cao nhất của thổ lâu có những lỗ súng nhằm mục đích phòng thủ.Hầu hết các thổ lâu tại Phúc Kiến ngoại trừ ở
Hoa An tập trung trong một khu vực địa lý tương đối nhỏ giữa
Vĩnh Định và
Nam Tĩnh. Chúng được quản lý như là một địa điểm du lịch gọi là Thắng cảnh Thổ lâu Nam Tĩnh, với lối vào ở thị trấn
Thư Dương. Tổng cộng có 46
thổ lâu ở Phúc Kiến đã được
UNESCO công nhận là
Di sản thế giới vào tháng 7 năm
2008 như là "ví dụ đặc biệt về truyền thống xây dựng và minh họa chức năng cho một kiểu tổ chức sinh hoạt và phòng thủ chung trong mối quan hệ hài hòa với môi trường". Một số cụm thổ lâu nổi tiếng có thể kể đến
Thổ lâu Sơ Khê,
Điền Loa Khanh,
Hà Khanh,
Cao Bắc,
Đại Địa,
Hồng Khanh, Dụ Xương, Thừa Khải, Chấn Thành, Tập Khánh.