Nam_Man
Nam_Man

Nam_Man

Nam Man (南蠻, nghĩa là "người man rợ phương Nam") là thuật ngữ hàm ý miệt thị trong lịch sử Trung Quốc để chỉ các bộ lạc dân tộc ngoài Trung Nguyên cổ đại ở phía Nam Trung Quốc. Thuật ngữ nằm trong lý thuyết Địa lí Trung Quốc thời phong kiến, coi "Trung Quốc" là "nước ở trung tâm" và người ở đó được coi là người đã giáo hóa văn minh, còn xung quanh là bốn phương "man di mọi rợ", gọi là Tứ di. Vùng đất khởi phát của người Trung Quốc là vùng Hoa Hạ (華夏) [1], và là nguồn của các thuật ngữ Trung Hoa, người Hoa. Người ở phương Đông gọi là Đông Di (東夷), phương Tây gọi là Tây Nhung (西戎), phương Nam gọi là Nam Man (南蠻), và phương Bắc gọi là Bắc Địch (北狄), trong đó các chữ tượng hình chỉ các nhóm này đều có phần biểu thị "sâu bọ thú vật" [2][3]. Ngày nay chữ Hán đã lược bỏ phần biểu tượng này đi, nên trong các chữ Hán dẫn ra ở trên chỉ còn có ở chữ Địch (狄).Xung đột lớn và kéo dài của người Hoa với Nam Man là xung đột với vương quốc Tam Miêu,[cần dẫn nguồn] vương quốc hùng mạnh ở phía nam sông Trường Giang vào thế kỷ 3 trước Công nguyên do người Miêu dẫn đầu. Người Hoa đã chinh phục, đồng hóa thành vùng trong lịch sử gọi là "Bách Việt", và đẩy dần Nam Man về phương nam. Trong thời kỳ Tam Quốc, người Miêu dưới sự lãnh đạo của Mạnh Hoạch đã nhiều lần nổi lên chống lại Thục Hán, sau khi Mạnh Hoạch bị Gia Cát Lượng bắt và thả 7 lần đã quy phục Thục Hán [4]. Nam Chiếu thường xuyên cống nộp thông qua Kiếm Nam Tiết độ sứ (劍南節度使).Trong thời nhà Đường, người Miêu (Hmong) ở khu vực tây nam cùng với người Bạchngười Di (người Lô Lô) lập ra Mông Xá Chiếu (蒙舍詔) hay Nam Chiếu (南詔), đã thống nhất Lục Chiếu và thành lập nhà nước độc lập đầu tiên đầu thế kỷ 6. Khi nhà Đường dần suy yếu, Nam Chiếu, sau là Vương quốc Đại Lý, giành được độc lập nhiều hơn. Tuy nhiên năm 1253 vương quốc bị Nhà Nguyên chinh phục và đồng hóa. Tuy nhiên, một số ảnh hưởng của nền văn hóa Nam Chiếu đã được truyền xuống phía Nam.Ở Việt Nam, các vương triều cũng dùng từ nam man hoặc man di để chỉ các dân tộc Chiêm Thành, Khmer, Mã Lai, Java các sắc dân thiểu số ở vùng Tây Nguyên.[cần dẫn nguồn]