Chiến_dịch_Ý_(Thế_chiến_thứ_hai)
Chiến_dịch_Ý_(Thế_chiến_thứ_hai)

Chiến_dịch_Ý_(Thế_chiến_thứ_hai)

Chiến dịch Ý là chiến dịch tấn công dài và đẫm máu nhất do khối Đồng Minh phương Tây thực hiện trong Chiến tranh thế giới thứ hai[10]. Chiến dịch kéo dài từ ngày 10 tháng 7 năm 1943 cho đến ngày 2 tháng 5 năm 1945 và là một phần của Mặt trận Địa Trung Hải và Trung Đông.Sau khi chiếm được Bắc Phi vào tháng 5 năm 1943, Đồng minh Anh-Mỹ quyết định đổ quân lên Ý nhằm loại cường quốc phát xít này ra khỏi vòng chiến, giành quyền kiểm soát Địa Trung Hải đồng thời buộc Đức phải chia quân từ Tây ÂuLiên Xô sang đối phó. Quân Đồng Minh thoạt tiên đổ bộ lên đảo Sicilia ngoài khơi miền Nam Ý và đánh bại liên quân Ý-Đức tại đây vào tháng 8 năm 1943, nhưng quân Đức do Thống chế Albert Kesselring chỉ huy đã rút thành công vào lục địa Ý. Tranh thủ thời gian chính phủ Ý đàm phán bí mật với Đồng Minh sau khi lật đổ quốc trưởng Benito Mussolini ngày 25 tháng 7, Đức tăng cường lực lượng của mình tại Ý để đề phòng người Ý ngả theo Mỹ-Anh. Quân Đức chiếm đóng toàn bộ Ý và áp đặt kiểm soát lên phần lớn quân đội nước này ngay sau khi Ý ký hiệp định đầu hàng Đồng Minh ngày 3 tháng 9.[11]Từ Sicilia, quân Đồng Minh tiến hành đổ bộ vào miền nam lục địa Ý vào ngày 8 tháng 9. Thống chế Kesselring nhanh chóng điều quân phản công và suýt đẩy được lực lượng đông mạnh hơn của Đồng Minh ra khỏi bờ biển.[11] Đòn phản kích này đã câu giờ cho Kesselring thu quân chủ lực lên phòng tuyến Mùa đông phía nam Roma, nơi quân Đức bẻ gãy các đợt tấn công dồn dập của đối phương cho đến tận tháng 5 năm 1944. Quân Đồng Minh mở thêm một cuộc đổ bộ lên Anzio đằng sau tuyến Mùa đông để phá thế bế tắc vào tháng 1, nhưng Kesselring lập tức tung quân chặn đánh mũi tấn công này. Trái ngược với dự tính ban đầu của Đồng Minh, họ chỉ làm chủ được thủ đô nước Ý trong tháng 6, sau khi phòng tuyến Mùa đông thất thủ. Quân Đức vừa đỡ vừa rút lên mạn bắc Ý, nơi họ xây dựng phòng tuyến Goth và chống giữ quyết liệt đến ngày 2 tháng 5 năm 1945 thì mới đầu hàng.[10][12]Trong 2 năm cuối 1944-1945, lực lượng Đồng Minh tại Ý gồm quân của nhiều sắc tộc như Hoa Kỳ với Sư đoàn Bộ binh 92 người Mỹ gốc Phi, Trung đoàn 442 Mỹ gốc Nhật; Lực lượng viễn chinh Brasil, quân Anh, quân Canada, Tiệp Khắc, Lực lượng viễn chinh Pháp, Hy Lạp, quân kháng chiến Ý, Sư đoàn 2 New Zealand, Quân đoàn 2 Ba Lan, Sư đoàn Thiết giáp 6 Nam Phi, Sư đoàn Bộ binh 8 Ấn Độ, và nhiều đơn vị lính thuộc địa Gurkha, Palestine (Anh), AlgérieMaroc (Pháp).[13][14]