Đế quốc Gupta hay
Vương triều Gupta tồn tại từ năm 320 tới 550 ở phần lớn Bắc
Ấn Độ, Đông Nam
Pakistan, một phần của
Gujarat và
Rajasthan mà ngày nay là Tây
Ấn Độ và
Bangladesh.
[1] Thủ đô của vương triều này ở
Pataliputra, ngày nay là
Patna, thuộc nhà nước Ấn hóa ở
Bihar.Dưới thời Gupta, đất nước được thái bình thịnh trị, đồng thời nền khoa học và mỹ thuật phát triển không ngừng.
[2] Các nhà sử học xếp triều Gupta ngang hàng với
nhà Hán,
nhà Đường và
Đế quốc La Mã như là những nền văn minh tiên tiến thời cổ. Các nhà sử học xem thời Gupta là
Thời kì hoàng kim của Ấn Độ[3] về mặt
khoa học,
toán học,
thiên văn học,
tôn giáo và
triết học Ấn Độ.
[4] Chandra Gupta I,
Samudra Gupta Đại đế và
Chandra Gupta II Đại đế chính là các vị vua đáng chú ý nhất của triều đại Gupta.
[5] Vào thế kỷ thứ 4 CN, nhà thơ
Kalidasa, tin rằng nhà Gupta đã chinh phục khoảng 21 vương quốc, cả trong và ngoài Ấn Độ, bao gồm các vương quốc của người
Parasika (Ba Tư),
người Huna, các bộ lạc Kamboja nằm ở phía tây và phía đông thung lũng sông Oxus, người
Kinnara,
Kirata.
[6]Đỉnh cao của sáng tạo văn hóa thời kì này là các tuyệt tác kiến trúc, điêu khắc và hội họa.
[7] Thời kì Gupta đã sản sinh ra các học giả như
Kalidasa,
Aryabhata,
Varahamihira,
Vishnu Sharma và
Vatsyayana, những người đã tạo ra những tiến bộ lớn trong nhiều lĩnh vực học thuật.
[8][9]Những thiên sử thi đầu tiên của Ấn Độ cũng được cho là đã được viết khoảng thời gian này. Đế chế dần dần suy yếu do nhiều nguyên nhân như mất dần các vùng lãnh thổ và quyền lực hoàng đế gây ra bởi các chư hầu thuở trước của họ và cuộc xâm lược của dân tộc Huna từ Trung Á
[10] Sau khi đế quốc Gupta sụp đổ vào thế kỷ thứ 6, Ấn Độ, một lần nữa được cai trị bởi rất nhiều vương quốc trong khu vực. Một dòng nhỏ của gia tộc Gupta tiếp tục cai trị xứ Magadha sau khi đế quốc tan rã. Triều đại Gupta này cuối cùng bị lật đổ bởi vị vua Vardhana
Harsha Vardhana, người thành lập một đế chế trong nửa đầu của thế kỷ thứ 7.