Trận Monnaie[6], hay còn gọi là
Trận Tours[7] là một hoạt động
quân sự trong
chiến dịch tấn công Pháp của
quân đội Phổ –
Đức trong các năm
1870 –
1871,
[8] đã diễn ra vào ngày
20 tháng 12 năm
1870,
[1] về hướng nam xã
Monnaie của nước
Pháp.
[5] Trong trận giao chiến này, một
sư đoàn Hanover của
quân đội Đức dưới quyền chỉ huy của tướng Schwarzkoppen, thuộc
Quân đoàn X dưới quyền
chỉ huy của viên tướng
Konstantin Bernhard von Voigts-Rhetz đã tấn công và giành
chiến thắng trước một đạo quân
Garde Mobiles trong
quân đội Pháp[2][3][4] (do tướng Ferry Pisani chỉ huy), đẩy bật quân Pháp về
Langreais[5]. Thắng lợi này đã tạo điều kiện cho
người Đức tiến vào chiếm thành phố
Tours.
[3]Vào ngày 20
tháng 12 năm 1870, tình hình cho thấy là
người Phổ sẽ tiến công Tours. Trong khi đó tướng Pisani của Pháp chỉ có một lực lượng yếu ớt trong tay mình, tuy nhiên ông ta cùng với
binh lính của mình quyết không thể để quân đội
Phổ đánh chiếm Tours mà không gặp phải một sự kháng cự nào. Nếu quân của ông ta tổ chức phòng ngự trong thành phố thì họ sẽ gặp thuận lợi, nhưng cư dân Tours sẽ chịu không ít rủi ro, và nếu quân Pháp thua trận, thành phố sẽ bị đối phương tàn phá. Vì vậy, vị tướng Pháp rời khỏi Tours, và tại Monnaie, trên con đường tới Château-Renault,
[3] lực lượng Garde Mobiles của ông đã bị Sư đoàn số 19 dưới quyền tướng Schwarzkoppen tấn công. Sư đoàn số 19 vốn đang tiến đánh từ
Vendôme đến Tours theo đường Château-Renault, nhưng không phải để đánh chiếm Tours nhưng để kiểm chứng xem quân Pháp có còn tập trung binh lực với số lượng đáng kể ở đây hay không, đồng thời để cắt tuyến
đường sắt từ Tours tới
Le Mans.
[2][4] Trong khi quân Pháp có quân số là 6.000
người và 6
pháo dã chiến, quân Phổ có đến 12.000 – 14.000
quân, tập trung 24 khẩu
đại bác. Tuy nhiên, quân đội Pháp tiến hành kháng cự quyết liệt trong suốt từ sáng đến tối, gây cho quân đội Phổ những thiệt hại rất nặng nề. Nhưng cuối cùng, Pisani không chống nổi.
[3] Các lực lượng của ông đã tiến hành triệt thoái về
Nôtre-Dame d'Oe, gần Tours.
[4]Sau thắng lợi này, quân đội Đức tiếp tục bước tiến của mình, và, vào buổi sáng ngày
21 tháng 12 năm 1870, họ đã xuất hiện tại các bức trường thành của Tours với quân số đông đảo. Từ các cao điểm lân cận, quân Đức đã tiến hành một cuộc pháo kích, gây thiệt hại cho một số thị dân trên đường phố. Lá cờ đình chiến của Pháp đã được giơ lên, và viên
thị trưởng đã xuất hiện trước các lực lượng Đức và yêu cầu họ ngừng pháo kích. Người Đức đã chấp thuận lời đề nghị này và quân lính Hanover tiến vào Tours.
[3] Nhưng, tướng Schwarzkoppen không thiết lập tổng hành dinht tại đây, mà thay vì đó, ông ưu tiên lập tổng hành dinh về hướng đông. Cùng ngày hôm đó, Quân đoàn X đặt tổng hành dinh tại
Blois[2]. Tours đã đầu hàng, song người Đức không trụ lâu trong thành phố này. Nó cách quá xa đạo quân chủ lực của Binh đoàn thứ hai dưới quyền tổng chỉ huy của
Hoàng thân Friedrich Karl của Phổ, do đó không thể chắc chắn là quân Đức có thể chiếm giữ Tours một cách an toàn. Voigtz-Rhetz đã được lệnh triệt thoái về
Orléans cùng với
Quân đoàn X của ông, để theo dõi các vận động của binh đoàn dưới quyền tướng Pháp
Charles Denis Bourbaki vốn đe dọa nhiều hơn đến quân đội Phổ.
[3]