Mikhail Yefimovich Katukov (tiếng Nga: Михаил Ефимович Катуков; 1900-1976) là một Nguyên soái binh chủng tăng - thiết giáp Liên Xô, hai lần Anh hùng Liên Xô.Katukov sinh ngày 17 tháng 9 năm 1900 tại làng Bolshoe Uvarovo ở Kolomensky Uyezd, Thủ đô Moskva, hiện nay ở Ozyory Urban Okrug của Moskva Oblast, trong một gia đình nông dân nghèo khó có năm người con. Từ khi còn trẻ, ông đã làm việc trong trang trại bò sữa của một chủ đất địa phương. Katukov tốt nghiệp trường tiểu học nông thôn. Năm 1912, ông được gửi đến họ hàng ở Sankt Petersburg, nơi ông làm việc như một cậu bé giao hàng trong một cửa hàng sữa, và sau đó là trong các nhà máy của thành phố. Katukov tham gia Cách mạng Tháng Mười năm 1917, sau đó ông trở về Bolshoe Uvaravo để chăm sóc gia đình sau cái chết của mẹ mình.[1][2]Katukov gia nhập Hồng quân Liên Xô năm 1919 và tham gia Nội chiến Nga. Đến thời điểm trước khi Chiến tranh Xô - Đức nổ ra, ông là lữ đoàn trưởng một lữ đoàn xe tăng.Trong Trận Moskva (1941), Lữ đoàn xe tăng của Katukov, khi đó là một phần của Quân đoàn súng trường cận vệ 1, đã chặn bước tiến của Tập đoàn quân Panzer 2 của tướng Đức Heinz Guderian gần Tula. Để tôn vinh thành tích này, lữ đoàn đã trở thành Lữ đoàn xe tăng cận vệ số 1.[1]Sau đó trong Chiến dịch Sao Hỏa vào tháng 12 năm 1942, Katukov đã đưa quân tiến sâu được vào phòng tuyến của quân Đức ở Rhzev. Vào tháng 1 năm 1943, ông nắm quyền chỉ huy Tập đoàn quân xe tăng cận vệ 1, vị trí mà ông giữ trong suốt thời gian chiến tranh.[1]Trong Trận Vòng cung Kursk, đơn vị của Katukov là một trong hai đạo quân bị tổn thất nặng nề nhất trước cuộc tiến công ban đầu của quân Đức ở cánh phía nam. Thông qua việc sử dụng các cứ điểm được phòng thủ và bố trí tốt, đào sẵn các hào cho xe tăng và sử dụng các đòn phản công một cách khôn ngoan, Katukov đã khiến cho những kẻ tấn công Đức phải trả giá đắt để xuyên thủng hệ thống phòng thủ.[1]Ông chỉ huy đơn vị xe tăng của mình trong Chiến dịch bao vây Proskurov-Chernovtsy, Chiến dịch Lvov–Sandomierz, Chiến dịch Wisla–Oder và Chiến dịch Berlin (1945).[1]Mikhail Katukov được phong tặng danh hiệu Anh hùng Liên Xô hai lần (23 tháng 9 năm 1944 và 6 tháng 4 năm 1945).[1][2]Katukov được thăng quân hàm sau: