Kentucky Fried Chicken, thường được biết đến với tên gọi tắt là
KFC, là một chuỗi
nhà hàng đồ ăn nhanh của
Mỹ chuyên về các sản phẩm
gà rán có trụ sở đặt tại
Louisville, Kentucky. Đây là chuỗi nhà hàng lớn thứ hai
thế giới (xếp theo doanh thu) chỉ sau
McDonald's, với tổng cộng gần 20.000 nhà hàng tại 123 quốc gia và vùng lãnh thổ, tính đến tháng 12 năm 2015. Đây là một trong những thương hiệu trực thuộc
Yum! Brands, một tập đoàn cũng sở hữu chuỗi nhà hàng
Pizza Hut và
Taco Bell.KFC được thành lập bởi doanh nhân
Colonel Harland Sanders. Ông bắt đầu công việc bán gà rán từ một nhà hàng nhỏ tại
Corbin, Kentucky trong thời kỳ
Đại khủng hoảng. Sanders đã sớm nhận thấy tiềm năng từ tổ chức
nhượng quyền nhà hàng này, và thương vụ nhượng quyền "Kentucky Fried Chicken" đầu tiên được xuất hiện ở
Utah vào năm 1952. KFC nhanh chóng phổ biến hóa các thực phẩm chế biến từ gà trong ngành công nghiệp đồ ăn nhanh, cạnh tranh với sự thống trị của
hamburger trong thị trường lúc bấy giờ. Bằng việc tự xây dựng thương hiệu cho bản thân dưới cái tên "Colonel Sanders", Harland đã trở thành một hình tượng nổi bật trong lịch sử văn hóa Mỹ, và hình ảnh của ông vẫn còn được sử dụng rộng rãi trong các
quảng cáo của KFC cho tới nay. Tuy nhiên, việc mở rộng nhanh chóng của hệ thống cộng với tuổi già khiến ông không thể kiểm soát nổi chuỗi nhà hàng và phải bán công ty lại cho một nhóm nhà đầu tư dẫn đầu bởi
John Y. Brown Jr. và
Jack C. Massey vào năm
1964.KFC là một trong những chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh đầu tiên mở rộng thị phần quốc tế, với nhiều cửa hàng ở
Canada,
Vương quốc Anh,
Mexico và
Jamaica vào giữa những năm 60. Trong suốt thập niên 70 và 80, KFC phải trải qua nhiều sự thay đổi về chủ quyền sở hữu công ty hoặc gặp nhiều khó khăn trong việc kinh doanh nhà hàng. Đầu những năm 70, KFC được bán cho
Heublein, trước khi sang nhượng lại cho
PepsiCo. Năm
1987, KFC trở thành chuỗi nhà hàng phương Tây đầu tiên được mở ở Trung Quốc, và ngay lập tức mở rộng thị phần tại đây. Đó chính là thị trường lớn nhất của công ty. Sau đó, PepsiCo đã chuyển hệ thống nhà hàng thức ăn nhanh, bao gồm cả nhãn hiệu KFC, sang một công ty về nhà hàng độc lập
Tricon Global Restaurants, sau này đổi tên thành Yum! Brands.
[4]Sản phẩm gốc của KFC là những miếng gà rán truyền thống Original Recipe, được khám phá bởi Sanders với "Công thức với 11 loại thảo mộc và gia vị". Công thức đó đến nay vẫn là một bí mật thương mại. Những phần gà lớn sẽ được phục vụ trong một chiếc "xô gà", đã trở thành một điểm nhấn đặc biệt của nhà hàng kể từ khi giới thiệu lần đầu tiên bởi
Pete Harman năm
1957. Kể từ đầu những năm 90, KFC đã mở rộng thực đơn của mình để cung cấp cho thực khách những món ăn đa dạng hơn ngoài gà như bánh mì kẹp phi lê gà và cuộn, cũng như
xà lách và các món ăn phụ ăn kèm, như
khoai tây chiên và xà lách trộn, các món tráng miệng và
nước ngọt, sau này được cung cấp bởi
PepsiCo. KFC được biết đến với câu khẩu hiệu "Finger Lickin' Good" (Vị ngon trên từng ngón tay), hay "Nobody does chicken like KFC" (Không ai làm thịt gà như KFC) và "So good" (Thật tuyệt).