Gottfried Wilhelm Leibniz (cũng là Leibnitz hay là von Leibniz
[1] (
1 tháng 7 (
21 tháng 6 Lịch cũ) năm
1646 –
14 tháng 11 năm
1716) là một nhà
bác học người
Đức[2] với các tác phẩm chủ yếu viết bằng
tiếng Latin và
tiếng Pháp.Ông được giáo dục về
luật và
triết học, và phục vụ như là
factotum cho hai gia đình quý tộc lớn người Đức, Leibniz đã đóng một vai trò quan trọng trong chính trị của châu Âu và các vấn đề ngoại giao trong thời đại của ông. Ông chiếm vị trí quan trọng ngang nhau trong cả
lịch sử triết học và
lịch sử toán học. Ông khám phá ra
vi tích phân độc lập với
Isaac Newton, và ký hiệu của ông được sử dụng rộng rãi từ đó. Ông cũng khám phá ra
hệ thống số nhị phân, nền tảng của hầu hết các cấu trúc máy tính hiện đại. Trong triết học, ông được nhớ đến nhiều nhất với
chủ nghĩa lạc quan, i.e., kết luận của ông là vũ trụ của chúng ta là, trong một nghĩa giới hạn, là một vũ trụ tốt nhất mà
God có thể tạo ra. Ông, cùng với
René Descartes và
Baruch Spinoza, là một trong ba
nhà lý luận (rationalist) nổi tiếng của thế kỉ 17, nhưng triết học của ông cũng nhìn ngược về truyền thống
Scholastic và dự đoán trước
logic hiện đại và
triết học phân tích. Leibniz cũng có nhiều đóng góp lớn vào
vật lý và
kỹ thuật, và dự đoán những khái niệm sau này nổi lên trong
sinh học,
y học,
địa chất,
lý thuyết xác suất,
tâm lý học,
ngôn ngữ học và
công nghệ thông tin. Ông cũng viết về
chính trị,
luật,
đạo đức học,
thần học,
lịch sử và
ngữ văn, đôi khi làm cả vài câu thơ. Đóng góp của ông trong nhiều lĩnh vực khác nhau xuất hiện rải rác trong các tạp chí và trong trên mười ngàn lá thư và những bản thảo chưa xuất bản. Nhiều bản thảo của ông được viết bằng tốc ký sử dụng sáng chế của riêng ông sử dụng số nhị phân để mã hóa các chuỗi ký tự. Cho đến nay, không có sưu tập đầy đủ về những tác phẩm và bản thảo của Leibniz, và do đó thống kê hết những thành tựu ông đạt được là không thể biết được.