Hành khúc Azerbaijan (
Tiếng Việt)
Cộng hoà Dân chủ Azerbaijan (
ADR;
tiếng Azerbaijan: Azərbaycan Demokratik Respublikası), còn được biết là
Cộng hoà Nhân dân Azerbaijan (
tiếng Azerbaijan: Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti) hay
Bạch Azerbaijan trong các tài liệu ngoại giao,
[3] là
cộng hoà dân chủ thứ ba trong
Cộng hòa Idel-Ural.
[4] Cộng hoà Dân chủ Azerbaijan được thành lập bởi Hội đồng Quốc gia Azerbaijan tại
Tiflis vào ngày 28 tháng 5 năm 1918 sau khi
Đế quốc Nga sụp đổ.
[5] Biên giới của Azerbaijan giáp
Nga ở phía bắc,
Cộng hòa Dân chủ Gruzia ở phía tây bắc,
Đệ nhất Cộng hoà Armenia ở phía tây và Iran về phía nam và có dân số là 2,86 triệu.
[6] Ganja là thủ đô tạm thời vì
Baku nằm dưới sự kiểm soát của
Bolshevik. Tên "Azerbaijan" mà đảng
Musavat hàng đầu đã thông qua vì lý do chính trị,
[7][8] là trước khi thành lập Cộng hòa Dân chủ Azerbaijan vào năm 1918, được sử dụng riêng để xác định
khu vực lân cận của Tây Bắc Iran đương đại.
[9][10][11]Một hệ thống chính phủ đã được phát triển trong đó một quốc hội được bầu trên cơ sở đại diện phổ quát, tự do và tương xứng là cơ quan tối cao của cơ quan nhà nước; Hội đồng Bộ trưởng đã chịu trách nhiệm trước nó.
Fatali Khan Khoyski trở thành thủ tướng đầu tiên.
[12] Bên cạnh
Musavat,
Ahrar,
Ittihad,
Dân chủ Xã hội Hồi giáo cũng như đại diện của
Armenia (21 trên 120 chỗ)
[5], các nhóm thiểu số
Nga,
Ba Lan,
Do Thái và
Đức cũng giành được ghế trong quốc hội.
[13]. Một số thành viên ủng hộ ý tưởng
Pan-Hồi giáo và
Pan-Turkist.
[14]Trong số những thành tựu quan trọng của Nghị viện là việc mở rộng quyền bầu cử cho phụ nữ, đưa Azerbaijan trở thành một trong những quốc gia đầu tiên trên thế giới và là quốc gia đa số Hồi giáo đầu tiên, trao cho phụ nữ quyền bình đẳng chính trị với nam giới.
[5] Một thành tựu quan trọng khác của ADR là thành lập Đại học Quốc gia Baku, đây là trường đại học loại hiện đại đầu tiên được thành lập tại
Azerbaijan.