Bờ_Tây
Bờ_Tây

Bờ_Tây

Bờ Tây (Tây Ngạn, West Bank) là một vùng lãnh thổ nằm kín trong lục địa tại Trung Đông, là một lãnh thổ đất liền gần bờ biển Địa Trung Hải của Tây Á, tạo thành phần lớn lãnh thổ hiện nay dưới sự kiểm soát của Israel,[1] hoặc dưới sự kiểm soát chung của Israel-Palestine, và tình trạng cuối cùng của toàn bộ khu vực vẫn chưa được quyết định bởi các bên liên quan.[2]Các biên giới của Bờ Tây được xác định bởi các đường ngừng bắn của Chiến tranh Ả rập-Israel năm 1948 sau sự giải tán nước Palestine ủy trị của Anh Quốc, khi nó bị Jordan chiếm và sáp nhập. Từ năm 1948 tới tận năm 1967 vùng này nằm dưới quyền kiểm soát của Jordan, dù Jordan không ngừng tuyên bố chủ quyền với nó cho đến tận năm 1988. Vùng này bị Israel chiếm năm 1967 trong Cuộc chiến sáu ngày, ngoại trừ Đông Jerusalem, nó không bị sáp nhập. Trước năm 1948 vùng này là một phần của Vùng ủy trị Anh được lập nên sau sự giải tán Đế chế Ottoman. Nằm ở phía tây và tây nam Sông Jordan ở phần phía bắc của vùng Palestine tại Trung Đông, nó có chung biên giới với Israel ở phía tây, bắc, và nam, với Jordan ở phía đông. 40% vùng này (gồm cả đa số dân cư của nó) đang nằm dưới quyền tài phán hạn chế của Chính quyền Palestine, trong khi Israel vẫn giữ quyền kiểm soát chính (gồm các vùng định cư Israel, các vùng nông thôn, và các vùng biên giới.[3]Bờ Tây, bao gồm Đông Jerusalem, có diện tích đất 5,640 km2 cộng với một diện tích mặt nước là 220 km2, bao gồm một phần tư về phía tây bắc của Biển Chết.[3] Tính tới tháng 7 năm 2015 nó có dân số ước tính khoảng 2.785.366 người Palestine,[3] và khoảng 371.000 người định cư Israel,[3] và khoảng 212.000 người Do Thái Israel ở Đông Jerusalem.[3] Cộng đồng quốc tế xem các khu định cư của Israel ở Bờ Tây, bao gồm Đông Jerusalem, là bất hợp pháp [5] theo luật quốc tế, mặc dù Israel tranh cãi về vấn đề này.[4][5][6][7]Phán quyết tư vấn của Tòa án Công lý Quốc tế (2004) kết luận, các sự kiện xảy ra sau cuộc chiếm đóng Bờ Tây của Israel năm 1967, bao gồm Luật Jerusalem, hiệp ước hòa bình của Israel với Jordan và Hiệp định Oslo, không thay đổi trạng thái của Bờ Tây (bao gồm Đông Jerusalem) là lãnh thổ bị chiếm đóng bởi Israel là thế lực đang nắm quyền lực. Tình trạng của Đông Jerusalem bị tranh cãi rất nhiều. Israel đã sáp nhập nó, không còn coi nó là một phần của Bờ Tây; tuy nhiên việc sáp nhập không được bất kỳ một nước nào công nhận, kể cả Liên hiệp quốc. Mặc dù vậy, nó thường được coi là một phần bị tách rời khỏi Bờ Tây vì tầm quan trọng của nó; ví dụ, Hiệp ước hòa bình Oslo coi tình trạng của Đông Jerusalem là việc không liên quan tới tình trạng của những vùng lãnh thổ Palestine khác, và sẽ được giải quyết trong tương lai sau này.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Bờ_Tây http://www.americanthinker.com/articles.php?articl... http://www.globalpolitician.com/articles.asp?ID=13... http://www.jpost.com/servlet/Satellite?apage=2&cid... http://encarta.msn.com/encyclopedia_761557747_2/We... http://www.pademographics.com http://www.smolanim.com/post-search.php3?RowID=617... http://www.aauj.edu/overview/um/um.htm http://www.alquds.edu/gen_info/index.php?page=over... http://www.bethlehem.edu/about/history.shtml http://home.birzeit.edu/dsp/research/publications/...