August Wilhelm Antonius Graf[1] Neidhardt von Gneisenau (
27 tháng 10 năm
1760 –
23 tháng 8 năm
1831) là
Thống chế Phổ, được nhìn nhận là một trong những nhà
chiến lược và
cải cách hàng đầu của
quân đội Phổ.
[2]. Trên cương vị là Tham mưu trưởng của Thống chế
Blücher trong các cuộc
Chiến tranh Liên minh thứ sáu năm
1813–
1814 và
thứ bảy năm
1815, ông trở thành một trong số ít những nhân vật đã hạ đo ván
Napoléon Bonaparte, làm thay đổi cả
lịch sử châu Âu lẫn
thế giới.
[3]Xuất thân trong một gia đình quý tộc sa sút và không có truyền thống quân sự lâu đời, Gneisenau từng tham gia
quân đội Áo và
Ansbach-Bayreuth, trước khi đơn xin nhập ngũ của ông được
vua Phổ chấp thuận vào năm
1785. Năm
1806, ông tham chiến trong cuộc
Chiến tranh Liên minh thứ tư và chứng kiến sự thảm bại của Phổ dưới tay đạo quân thiện chiến của
Pháp do Napoléon chỉ huy. Mặc dù tiềm năng của Gneisenau đã được các cấp trên nhận thấy từ lâu, phải đến năm
1807 thì ông mới có được tiếng vang trong cả nước, khi mà ông chỉ huy quân trú phòng ở
pháo đài nhỏ bé
Kolberg cầm cự trước sự bao vây của
Pháp cho đến tận khi
chiến tranh chấm dứt. Thành tích này đã mang lại cho ông
Huân chương Thập tự Xanh cao quý của Phổ. Trong thời gian kế tiếp, ông cùng với tướng
Scharnhorst đã tiến hành những
cải cách sâu rộng nhằm thay đổi diện mạo của quân lực Phổ, đặt nền móng cho việc hình thành
Bộ Tổng tham mưu.
[3][4]Những nỗ lực của ông đã được tưởng thưởng vào năm
1813, khi ông được bổ nhiệm làm Chủ nhiệm Tổng cục Hậu cần của
Tập đoàn quân Schlesien (
Nga-Phổ) do Blücher chỉ huy, tham gia Chiến tranh Liên minh thứ sáu với Pháp. Gneisenau trở thành Tham mưu trưởng sau khi Scharnhorst mất, và sự phối hợp của ông với Blücher đã hình thành một đội ngũ chỉ huy vững mạnh luôn luôn vẻ vang trong
chiến thắng và kiên nhẫn trong
thất bại trong các cuộc Chiến tranh Liên minh thứ sáu và thứ bảy vào giai đoạn 1813 –
1815. Các hoạt động tổ chức
chiến lược của ông đã góp phần mang lại
thắng lợi quyết định cho quân Phổ và đồng minh trong
trận Leipzig vào
tháng 10 năm 1813 và giáng đòn trí mạng vào quân chủ lực Pháp của Napoléon trong
trận Waterloo cuối
tháng 6 năm
1815. Về sau này, ông trở thành Thống đốc Berlin năm
1818 và được phong
cấp hàm Thống chế năm
1825.
[2]