Đế quốc Akkad /əˈkeɪdiən/[2]là đế quốc nói
tiếng Semit cổ đại đầu tiên của
Mesopotamia, trung tâm của nó nằm ở thành phố
Akkad /ˈækæd/[3] ở khu vực
Mesopotamia cổ đại và vùng đất xung quanh nó, cũng được gọi là
Akkad trong Kinh thánh. Đế quốc này đã thống nhất người Akkad và những cư dân nói
tiếng Sumer khác nằm dưới sự cai trị của một vị vua chung. Đế quốc Akkad còn mở rộng ảnh hưởng của nó ra khắp toàn bộ khu vực Mesopotamia,
Cận Đông và
Anatolia, và tiến hành những cuộc viễn chinh quân sự xa về phía Nam tới tận
Dilmun và
Magan (ngày nay là
Bahrain và
Oman) ở
bán đảo Ả rập[4].Vào
thiên niên kỷ thứ 3 TCN, giữa
người Sumer và Akkad đã có một sự giao thoa văn hoá rất mật thiết bao gồm cả việc sử dụng
song ngữ một cách phổ biến.
[5] Tiếng Akkad đã dần dần thay thế tiếng Sumer như là một ngôn ngữ nói trong khoảng thời gian từ giữa thiên niên kỷ thứ 3 cho đến thiên niên kỷ thứ 2 trước Công nguyên (niên đại chính xác hiện vẫn đang được tranh luận)
[6]Đế quốc Akkad đạt đến giai đoạn đỉnh cao của nó là vào khoảng thời gian từ thế kỷ 24 cho đến thế kỷ 22 trước Công nguyên, sau những cuộc chinh phạt của vị vua sáng lập nên nó là
Sargon của Akkad[7]. Dưới triều đại của Sargon và những vị vua kế vị ông, các quốc gia láng giếng bị họ chinh phục như
Elam và
Guti đã phải sử dụng tiếng Akkad trong một thời gian ngắn. Đôi khi, Akkad được coi là đế quốc đầu tiên trong lịch sử, mặc dù ý nghĩa của thuật ngữ này không chính xác, và còn có nhiều người cho rằng nó đáng lý phải thuộc về người Sumer trước đó
[8][9].Sau khi đế quốc Akkad sụp đổ, người dân Mesopotamia cuối cùng cũng được thống nhất lại thành hai cường quốc nói tiếng Akkad:
Assyria ở phía Bắc, và một vài thế kỷ sau là
Babylonia ở phía Nam.