Cộng hoà Iraq
Iraq, tên đầy đủ là
Cộng hoà Iraq (phát âm tiếng Việt như I-rắc,
tiếng Ả Rập: الجمهورية العراقية Al-Jumhuriyah Al-Iraqiyah,
tiếng Kurd: عیراق Komara Iraqê) là một
quốc gia ở khu vực
Trung Đông, ở phía tây nam của
châu Á. Nước này giáp với
Ả Rập Xê Út,
Kuwait về phía nam,
Thổ Nhĩ Kỳ về phía bắc,
Syria về phía tây bắc,
Jordan về phía tây, và
Iran (
Tỉnh Kurdistan) về phía đông. Thủ đô
Bagdad là trung tâm của đất nước này. Quốc gia này khoảng 36-37 triệu người, trong đó khoảng 97% theo đạo Hồi, chủ yếu là
Shia,
Sunni, và các nhóm
Kurd.Iraq có một dải bờ biển hẹp khoảng 58 km (36 mi) ở phía bắc
Vịnh Ba Tư và lãnh thổ bao gồm đồng bằng Lưỡng Hà, phần tận cùng phía tây bắc của dãy núi Zagrosm, và phần phía đông của
hoang mạc Syria.
[5] Hai sông chính là
Tigris và
Euphrates, chảy về phía nam qua trung tâm của Iraq và chảy vào
Shatt al-Arab gần
vịnh Ba Tư. Các sông này cung cấp nhiều chất dinh dưỡng cho vùng đất này.Khu vực giữa hai sông Tigris và Euphrates thường được gọi là
Lưỡng Hà và được cho là nơi sinh ra chữ viết và các nền văn minh cổ nhất của nhân loại. Vùng đất này cũng là nơi sinh ra nhiều nền văn minh kể từ thiên niên kỷ 6 TCN. Trong các giai đoạn khác nhau của lịch sử quốc gia này, Iraq từng là trung tâm của
đế quốc Akkadia,
Sumeria,
Assyria, và
Babylon. Nó cũng là một phần của các
đế quốc Media,
Achaemenid,
Hellenistic,
Parthia,
Sassanid,
La Mã,
Rashidun,
Umayyad,
Abbasid,
Mông Cổ,
Safavid,
Afsharid, và
Ottoman.
[6]Biên giới hiện đại của Iraq đã được phân định chủ yếu vào năm 1920 bởi
Hội Quốc Liên khi Đế quốc Ottoman đã được phân chia theo
Hiệp ước Sèvres. Iraq được đặt dưới thẩm quyền của Vương quốc Anh với tên mới là
Ủy trị Lưỡng Hà thuộc Anh. Một chế độ quân chủ được thành lập vào năm 1921 và
Vương quốc Iraq giành được độc lập từ Anh năm 1932. Năm 1958, chế độ quân chủ bị lật đổ và Cộng hòa Iraq đã được thành lập. Iraq được kiểm soát bởi của
đảng Ba'ath từ năm 1968 cho đến năm 2003. Sau
Cuộc xâm lược của
Hoa Kỳ và lực lượng đa quốc gia,
Saddam Hussein của đảng Ba'ath đã bị truất phế và cuộc bầu cử quốc hội diễn ra.
Sự hiện diện của Mỹ ở Iraq kết thúc năm 2011,
[7] nhưng các cuộc nổi dậy ở Iraq tiếp tục diễn ra và các chiến binh từ
nội chiến Syria tràn sang nước này.Iraq là một thành viên sáng lập của
Liên Hiệp Quốc cũng như
Liên đoàn Ả Rập,
Tổ chức Hợp tác Hồi giáo,
Phong trào không liên kết và
Quỹ Tiền tệ Quốc tế . Iraq theo thể chế cộng hoà nghị viện liên bang, gồm có 19 tỉnh và một vùng tự trị (
Kurdistan thuộc Iraq). Tôn giáo chính thức của Iraq là Hồi giáo.