Henri de La Tour d'Auvergne, Tử tước xứTurenne (11 tháng 9 năm 1611 – 27 tháng 7 năm 1675), thường được gọi đơn giản là
Turenne, là một
Đại Thống chế Pháp và là thành viên lừng lẫy nhất của gia đình
La Tour d'Auvergne. Sự nghiệp quân sự kéo dài 5 thập kỷ của ông đã mang lại cho ông danh tiếng là một trong những vị tướng vĩ đại nhất châu Âu.Sinh ra trong một gia đình
Huguenot (tôn giáo Kháng cách ở Pháp), con trai của một
Thống chế Pháp, ông được học nghệ thuật chiến tranh từ nhỏ. Đầu tiên ông phục vụ như một tình nguyện viên trong
Quân đội Hà Lan dưới quyền của hai người chú ruột
Maurice của Nassau và
Frederick Henry, nhưng sự cố gắng thường xuyên của ông tại triều dình Pháp cuối cùng đã mang lại cho ông sự bảo trợ của
Hồng y Richelieu [1]. Do đó, ông đã chọn tiếp tục sự nghiệp quân sự của mình để phục vụ nước Pháp, nơi nguồn gốc cao quý và phẩm chất đã được chứng minh của ông sớm chứng kiến ông vươn lên đứng đầu trong hệ thống phân cấp quân đội. Ông đã trở nên nổi tiếng trong
Chiến tranh ba mươi năm bằng cách
chiếm được pháo đài Breisach năm 1638. Được thăng cấp
Thống chế Pháp năm 1643, ông xâm chiếm
Bavaria vào năm sau, đánh bại quân đội Bavaria trong ba năm vận động và buộc
Tuyển hầu xứ Bavaria phải làm hòa. Tuyển hầu xứ Bavaria đã sớm phá vỡ hiệp ước và năm 1648, Turenne xâm chiếm một lần nữa với sự hỗ trợ của
Thụy Điển, khuất phục quân đội
Đế quốc La Mã Thần Thánh tại
Zusmarshausen và bình định Bavaria.Turenne ban đầu ủng hộ
Fronde nhưng trở lại phục vụ Hoàng gia vào năm 1651, nổi lên là tướng quân hàng đầu của Pháp bằng cách đánh bại quân đội nổi loạn của
Hoàng thân Condé ở
ngoại ô Paris và tái chiếm thành phố. Chiến thắng của ông chống lại quân đội
Tây Ban Nha tại
Arras (1654) và tại
Dunkirk (1658) đã dẫn đến sự áp đảo của phần lớn
Hà Lan Tây Ban Nha và đưa cuộc chiến chống Tây Ban Nha đến một chiến thắng quyết định. Hai năm sau, 1660,
Louis XIV bổ nhiệm ông làm
Đại Thống chế Pháp. Là một người ủng hộ
chế độ quân chủ tuyệt đối, ông đã chuyển đổi sang
Công giáo vào năm 1668.Trong
Chiến tranh ủy quyền (War of Devolution) năm 1667, Turenne đã chiếm được xứ Hà Lan thuộcTây Ban Nha trên thực tế mà không gặp phải sự kháng cự nào. Năm
1672 người Pháp
xâm chiếm Cộng hòa Hà Lan và Đại Thống chế đã chinh phục đất nước này đến
Amsterdam. Bị ngăn bởi trận lụt của Hà Lan, ông đã xâm chiếm Đế quốc La Mã vào năm sau, đến
Elbe và buộc
Brandenburg phải từ bỏ liên minh chống Pháp. Đối mặt với sự mất mát của
Alsace trước các lực lượng Đồng minh siêu hạng, ông đã đạt đỉnh cao cho sự nghiệp của mình bằng một loạt chiến thắng trên chiến trường, đáng chú ý nhất là tại
Turckheim (1675) và một chiến lược bậc thầy về xoay mặt trận quanh
Vosges vào giữa mùa đông đã đẩy quân đội của
Đế quốc La Mã Thần Thánh khỏi Alsace. Ông đã bị giết bởi một khẩu súng thần công của quân
Đế quốc La Mã Thần Thánh trong trận chiến
Salzbach năm 1675.