Tiếng Khamnigan (Хамниган кэлэ, chuyển tự: Khamnigan kele) là một
ngôn ngữ Mông Cổ được nói ở phía đông
hồ Baikal, trên lãnh thổ
Nga,
Mông Cổ và
Trung Quốc.
Người Khamnigan (hay còn gọi là Tungus Ngựa hoặc Tungus Thảo nguyên) có nguồn gốc song ngữ, nói cả tiếng Mông Cổ và
tiếng Tungus, được thừa hưởng từ tổ tiên hỗn hợp của họ. Sự song ngữ này dường như đã có từ vài thế kỷ trước. Ngôn ngữ Tungus của họ là
tiếng Evenk (Khamnigan là tên tiếng Mông Cổ của
người Evenk), trong khi tiếng Mông Cổ Khamnigan là một ngôn ngữ Mông Cổ riêng biệt, không phải phương ngữ
tiếng Mông Cổ hay
Buryat như được phân loại theo truyền thống ở Mông Cổ hoặc Nga. Tiếng Mông Cổ là ngôn ngữ chính; hai phương ngữ Evenk chỉ được một bộ phận dân cư sử dụng trong phạm vi gia đình.Việc sử dụng ngôn ngữ này đã giảm ở Nga, nơi chỉ còn ít người nói, nhưng sự song ngữ Mông Cổ-Evenk vẫn còn rõ rệt ở Trung Quốc. Tiếng Evenk Khamnigan, mặc dù không phải là ngôn ngữ khác biệt với các phương ngôn Evenk khác, nhưng lại chịu ảnh hưởng nặng nề của tiếng Mông Cổ, đặc biệt là về từ vựng. Mặt khác, tiếng Mông Cổ Khamnigan là ngôn ngữ Mông Cổ bảo thủ nhất, hơi khác so với
tiếng Mông Cổ trung đại, mặc dù hệ thống
hài hòa nguyên âm đã bị gián đoạn. Có rất ít ảnh hưởng từ tiếng Evenk; chẳng hạn, tiếng Evenk Khamnigan có số nhiều về mặt ngữ pháp, tiếng Mông Cổ Khamnigan thì không.
[2]Tiếng Khamnigan ở Mông Cổ đã đồng hóa mạnh mẽ với
tiếng Mông Cổ Khalkha, và mặc dù có một số đặc điểm giống tiếng Buryat và mang phong cách riêng, về tổng thể nó giống với một phương ngữ của tiếng Khalkha, và đã mất đi vốn từ vựng Tungus đặc biệt của mình.
[3]