Quần đảo Samoa
Quần đảo Samoa là một
quần đảo có diện tích 3.030 km² ở trung tâm
Nam Thái Bình Dương, là một phần của khu vực
Polynesia. Dân số trên quần đảo này khoảng 250.000 người, sử dụng chung ngôn ngữ là tiếng Samoa và có chung một nền văn hóa, gọi là fa'asamoa. Ngày nay, về mặt
địa chính trị quần đảo thuộc về quyền quản lý của hai chính quyền:Polynesia thuộc vùng địa lý rộng hơn của
châu Đại Dương.Nhóm
quần đảo này gồm 13 quần đảo nằm trải dài từ 13° đến 14° độ vĩ Nam và 169° đến 173° kinh độ tây, khoảng 400 km theo hướng đông tây và cách
Fiji 800 km, cách
Tonga 530 km, cách
New Zealand 2900 km, và cách
Hawaii, Hoa Kỳ 4.000 km
[1] Các đảo lớn hơn có nguồn gốc
núi lửa và được bao phủ bởi rừng nhiệt đới ẩm. Các đảo nhỏ hơn là các dạng
rạn san hô vòng. Không phải tất cả các đảo đều có dân cư sinh sống. Định núi cao nhất là
Silisili nằm trên đảo
Savai'i với độ cao 1.858 m.
[2] Điểm cao nhất ở Samoa thuộc Hoa Kỳ là
Ta'u,
núi Lata, với độ cao 966 m. Hai đảo lớn nhất là
Upolu và Savai'i thuộc
Samoa, nằm giữa các đảo lớn thuộc Polynesia, có diện tích khoảng 1.718 km² và 1.125 km².
[3], chỉ lớn hơn kích thước của hai đảo chính thuộc Fiji, và
đảo Hawaii và
Maui thuộc
quần đảo Hawaii. Đảo Upolu có nhiều dân cư sinh sống hơn Savai'i.Đảo lớn tiếp sau là
Tutuila, nơi có thành phố và cảng
Pago Pago (dân số 3.519 năm 1990). Tutuila có diện tích 136,2 km² nhỏ hơn Upolu và Savai'i, nhưng là hòn đảo lớn nhất của Samoa thuộc Hoa Kỳ. Đỉnh cao nhất trên Tutuila là đỉnh Matafao.Các đảo nhỏ hơn thuộc quần đảo gồm
đảo Manono,
Apolima và
Nu'ulopa thuộc
eo biển Apolima giữa Savai'i và Upolu;
quần đảo Aleipata nằm ngoài khơi của cực đông
Upolu (
Nu'utele,
Nu'ulua,
Namua, và
Fanuatapu); và Nu'usafe'e.
[4] Về phía đông của Tutuila, nhóm
Manu'a bao gồm
Ofu, Olosega,
Ta'u, và
Aunu'u. Rạn san hô vòng không có người sinh sống,
Rose, là điểm cực nam thuộc lãnh thổ của Hoa Kỳ. Một rạn san hô vòng khác,
đảo Swains, thuộc lãnh thổ của Samoa thuộc Hoa Kỳ nhưng nằm xa quần đảo Samoa.
[5]Quần đảo có khí hậu nhiệt đới với mùa mưa từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau. Nhóm quần đảo thường xuyên xuất hiện
bão từ thành 12 đến tháng 3, do vị trí của nó nằm trong phần phía nam của Thái Bình Dương.
[6]Khí hậu trên quần đảo này mang tính nhiệt đới và ẩm ướt. Lượng giáng thủy dao động từ trên 2.540 mm (100 inch) ở vùng duyên hải phía bắc và tây tới 7.620 mm (300 inch) bên trong đất liền
[6]. Nhiệt độ dao động ít, trung bình khoảng 27 °C (80 °F) và nằm trong khoảng từ 23-30 °C (73-86 °F) quanh năm
[6]. Gió mậu dịch đông nam là thịnh hành, đôi khi biến đổi thành gió bắc trong mùa mưa ẩm (tháng 11 tới tháng 4 năm sau), khi các cơn bão mạnh có thể xảy ra. Các cơn bão biển mạnh đôi khi gây ra tổn thất trên diện rộng
[6].
Động đất Samoa 2009 với độ lớn 8,0 gây
sóng thần làm thiệt mạng một số người trên quần đảo.