Hiệu ứng rung lắc (tiếng Anh: Swing effect), hoặc gọi hiệu ứng quả lắc đồng hồ (pendulum effect), nguyên lúc đầu là một danh từ về phương diện tâm lí học, chủ yếu là miêu tả hiện tượng lắc lư đung đưa, lung lay chao đảo, dao động cao thấp của cảm xúc loài người. Đây là một loại hiện tượng hay thấy của tâm lí cử tri, chỉ lúc mặt trận nào đó sau khi thắng lớn ở trong tuyển cử lần thứ nhất, mặt trận bị đánh bại khá dễ thu phục các nơi bị mất đi ở trong tuyển cử lần sau, đúng giống quả lắc đồng hồ sau khi lắc hướng về bên trái liền lắc hướng về bên phải ngay, tuần hoàn không nghỉ. Đây chủ yếu là biểu hiện ra mặt ở người dân không muốn mong một đảng liên tục không ngừng đứng một mình tự cho là lớn. Thí dụ không ít quốc gia ở châu Âu, thì thường hay xuất hiện tình hình đảng nắm giữ chính quyền thay đổi lần lượt.Hiệu ứng rung lắc trong tuyển cử chính trị không phải là quy tắc cho rằng tất nhiên - đoán là hẳn như vậy, trong khi đó vẫn có nhân tố khách quan khác, chưa có bày tỏ, bộc lộ. Thí dụ mặt trái có Singapore, Nga, Philippines, v.v Hiệu ứng rung lắc chỉ dùng cho giải thích kết thúc cuộc thi đua tranh tài, nhưng mà khó dùng chuẩn xác cho dự liệu trước cuộc thi tài. Thí dụ mặt phải sáng tỏ nhất là bầu cử giữa nhiệm kì Hoa Kì, bất luận đảng nào là đảng nắm giữ chính quyền, hầu như tất phải bị thất bại mà mức độ không như nhau (Quốc hội mất đi thứ tự sắp xếp chỗ ngồi một phần, thậm chí mất đi quyền kiểm soát), đó bắt nguồn ở sự bất mãn của cử tri đối với đảng nắm giữ chính quyền, hoặc ít nhất là một ít tin tức cảnh báo cho đảng nắm giữ chính quyền. Tình huống này phát sinh ngoại lệ vào năm 1998, lúc đó dưới ảnh hưởng của vụ án hạch hỏi Bill Clinton, Đảng Dân chủ nắm giữ chính quyền lấy trở lại số chỗ ngồi trong Quốc hội.