Hiếu Hiền Thuần Hoàng hậu (
chữ Hán: 孝賢纯皇后,
tiếng Mãn: ᡥᡳᠶᠣᠣᡧᡠᠩᡤᠠ
ᡝᡵᡩᡝᠮᡠᠩᡤᡝ
ᠶᠣᠩᡴᡳᠶᠠᠩᡤᠠ
ᡥᡡᠸᠠᠩᡥᡝᠣ,
Möllendorff: hiyoošungga erdemungge yongkiyangga hūwangheo,
Abkai: hiyouxungga erdemungge yongkiyangga hvwangheu;
28 tháng 3, năm
1712 -
8 tháng 4, năm
1748), là nguyên phối
Hoàng hậu của
Thanh Cao Tông Càn Long Đế.Xuất thân vọng tộc
Sa Tế Phú Sát thị, Hiếu Hiền Thuần Hoàng hậu từ vị
Đích Phúc tấn của Càn Long Đế, được chỉ định trở thành Hoàng hậu danh chính ngôn thuận. Trong suốt thời gian tại vị Hoàng hậu, bà nổi tiếng là một [Hiền hậu], thi hành tiết kiệm hợp lý, lại có tiếng khoản đãi hậu cung rộng lượng và ôn hòa, giúp đỡ Càn Long Đế chuyện nội đình, được hậu thế tán dương. Bà hạ sinh 4 người con, và 3 trong số đó đều được Càn Long Đế hết mực thương yêu. Con trai cả của bà, Hoàng nhị tử
Vĩnh Liễn, là
Hoàng thái tử được Càn Long Đế bí mật chỉ định ngay từ khi lên ngôi, và cũng là vị Hoàng thái tử duy nhất của triều Thanh có riêng
thụy hiệu cùng lăng mộ.Liên tiếp mất đi con trai, Hiếu Hiền Thuần Hoàng hậu khi chu du Đông tuần cùng Càn Long Đế đã qua đời tại
Đức Châu. Cái chết của Hiếu Hiền Thuần Hoàng hậu là một đả kích đối với Càn Long Đế, ông dùng cả đời truy điệu, tổ chức một đại tang long trọng, lại từ lễ tang ấy trách cứ hàng loạt tông thân cùng đại thần, gây nên một nổi kinh hoàng chưa từng có trong triều đình thời Càn Long. Mức tiêu hao của đại tang của bà rất là lớn, lên đến con số hàng vạn lượng
bạc. Thế nhưng Càn Long Đế dường như vẫn không thỏa mãn, còn sáng tác cho bà một bài
phú với tên gọi [
Thuật bi phú; 述悲賦] - một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất trong suốt cuộc đời của ông. Bên cạnh tiêu hao trong đại tang, Càn Long Đế còn trọng dụng các nam duệ trong gia tộc của bà, nổi tiếng nhất là em trai út của bà, Đại học sĩ
Phó Hằng cùng con trai ông,
Phúc Khang An. Trong suốt thời Càn Long, đại thần đạt được ân sủng ngoại trừ vị trứ danh
Hòa Thân, thì chỉ có cháu trai của Hiếu Hiền Thuần Hoàng hậu là Phúc Khang An có thể so sánh tương đồng.Sự tiếc thương cùng trân trọng bà của Càn Long Đế được ghi vào sử sách, trở thành câu chuyện được truyền tụng mãi về sau. Mặc dù Càn Long Đế nổi tiếng phóng túng, lưu lại rất nhiều tin đồn, trong đó có
tin đồn liên quan đến việc ông đã sủng hạnh em dâu của Hiếu Hiền Thuần Hoàng hậu, vợ của Đại học sĩ Phó Hằng, tuy nhiên tin đồn này chỉ là dã sử lưu truyền. Bởi lẽ, người được đồn là con riêng của Càn Long và vợ Đại học sĩ Phó Hằng chính là Phúc Khang An, trong khi Phúc Khang An sinh ra vào năm Càn Long thứ 19, còn Hiếu Hiền Thuần Hoàng hậu qua đời vào năm Càn Long thứ 13. Tương tự, cũng còn những truyền thuyết dã sử khác được cho là không đáng tin cậy như truyền thuyết vùng
Giang Nam cho rằng, Hiếu Hiền Thuần Hoàng hậu đã bị Càn Long Đế đẩy xuống sông
chết đuối (hoặc là Hoàng hậu tự nhảy xuống để
tự sát), nên Hoàng đế mới tổ chức tang lễ long trọng như vậy. Tuy nhiên truyền thuyết nổi tiếng này của Giang Nam được cho là phóng tác từ cái chết của
Thành tần.