Thanh Cao Tông Kế Hoàng hậu (
chữ Hán: 清高宗繼皇后,
11 tháng 3, năm
1718 -
19 tháng 8, năm
1766),
Na Lạp thị, là
Hoàng hậu thứ 2 của
Thanh Cao Tông Càn Long Đế, cũng là Hoàng hậu nhà Thanh duy nhất không có
thụy hiệu. Trong
Thanh sử cảo, bà được gọi là
Hoàng hậu Ô Lạp Na Lạp thị (皇后烏拉那拉氏), sử
Triều Tiên gọi là
Thanh Cao Tông Hoàng hậu (清高宗皇后), các sách đương thời gọi
Na Lạp Hoàng hậu (那拉皇后) hay
Nạp Lan Hoàng hậu (納蘭皇后)
[Chú 1].Từ vị trí
Trắc Phúc tấn, Na Lạp thị tấn lên
Phi rồi
Quý phi. Sau khi
Hiếu Hiền Thuần Hoàng hậu mất, chỉ trong vòng chưa tới 5 tháng, Na Lạp thị đã được "tuyên bố" bởi Càn Long Đế rằng sẽ là người kế thừa vị trí Trung cung, phong làm
Hoàng quý phi, rồi sáng tạo ra danh hiệu [
Hoàng quý phi Nhiếp lục cung sự; 皇貴妃攝六宮事], lễ nghi án theo lễ lập Hậu
[1]. Có thể nói quy cách năm đó của Na Lạp thị là điều chưa từng có trong lịch sử nhà Thanh. Sau khi trở thành Hoàng hậu, Na Lạp thị cùng Càn Long Đế ân ái, thường đi theo Hoàng đế tham gia các buổi du tuần quan trọng
[2]. Tuy nhiên vào đầu năm Càn Long thứ 30 (
1765), khi cùng Càn Long Đế thực hiện Nam tuần, Na Lạp thị đột ngột bị thất sủng và bị đưa về
Bắc Kinh. Không lâu sau đó, Càn Long Đế ra chỉ thu hồi toàn bộ sách văn của bà và giam lỏng trong cung.Quyết định này của Càn Long Đế cho đến nay vẫn còn là vấn đề gây tranh cãi của lịch sử nhà Thanh. Việc bà bị cấm túc cũng đã dấy lên nhiều dị nghị bất bình trong triều đình lúc bấy giờ. Theo những tài liệu thể hiện, cùng lời giải thích vào năm
1778 của bản thân Càn Long Đế, ngày hôm đó Hoàng hậu Na Lạp thị đã
cắt tóc để
xuất gia, mà việc cắt tóc (tiễn phát) là điều đại kỵ nhất trong quốc tục Mãn Thanh. Khi Na Lạp hoàng hậu qua đời, Càn Long Đế không ban thụy hiệu, lại án theo lễ Hoàng quý phi mà an táng, dùng [Hoăng; 薨] thay vì [Băng; 崩] dành cho Đế-Hậu để tuyên cáo thiên hạ cái chết của bà. Những điều này đã khiến nhiều triều thần phản đối, có quan viên vì ngăn cản mà bị lưu đày. Rất nhiều lời đồn và nghi vấn về sự kiện này trong nhân gian, đặc biệt nhất là trong chuyến tuần du Giang Nam, chủ yếu xoay quanh việc Càn Long Đế định cho các
kỹ nữ nhập cung khiến cho Hoàng hậu nổi giận mà cắt tóc.Trong tờ [Thỉnh an chiết] được trưng bày tại bảo tàng
Nam Kinh vừa được công bố triển lãm, có nội dung liên quan đến sự việc của Hoàng hậu. Cũng trong năm xảy ra việc, Càn Long Đế mệnh các Nội đại thần của Nội vụ phủ kiểm soát gắt gao hành tung của Hoàng hậu khi hạ lệnh giam lỏng bà, còn bắt tra khảo 3 vị cung nữ phục vụ bà ngay cái đêm mà Hoàng hậu cắt tóc. Chung quy, theo tờ thỉnh an chiết, thì đến cuối cùng Càn Long Đế cũng không hề biết được nguyên nhân vì sao Hoàng hậu đã làm vậy, bèn cảm thán nói ở cuối lời phê rằng: [
Xem ra, nàng ngày thường rất hận Trẫm].