Giải Toán học Ruth Lyttle Satter (
tiếng Anh:
Ruth Lyttle Satter Prize in Mathematics) hay
Giải Satter (tiếng Anh:
Satter Prize) là một trong hai mươi mốt giải thưởng được trao bởi
Hội Toán học Hoa Kỳ (AMS)
[1] và được trao hai năm một lần để ghi nhận đóng góp đột phá của một phụ nữ trong việc nghiên cứu toán học trong sáu năm qua.
[2] Giải được sáng lập năm 1990 nhờ số tiền quyên góp của nhà toán học
Joan Birman và đặt tên theo chị gái của bà là
Ruth Lyttle Satter,
[3] một nhà khoa học sinh học và là người đề xướng những cơ hội bình đẳng trong khoa học cho người phụ nữ.
[4] Được trao lần đầu vào năm 1991, giải thưởng có ý "vinh danh lời cam kết [của Satter] sẽ nghiên cứu và khuyên khích phụ nữ nghiên cứu khoa học. Hội đồng của AMS bình chọn ra người nhận dựa trên đề xuất của một uỷ ban bình chọn.
[5] Lễ trao giải diễn ra tại
Cuộc họp Toán học chung[lower-alpha 1] vào những năm lẻ và luôn mang một số tiền thưởng khiêm tốn. Kể từ năm 2003, giải thưởng có giá trị
$5.000,
[5][6] từ năm 1997 đến năm 2001 con số này là $1.200
[7][8] và những năm trước đó là $4.000.
[9] Nếu có nhiều người đồng nhận, số tiền sẽ chia đều cho các người đoạt giải.
[7]Tính đến năm năm 2019
[cập nhật], giải đã được trao 15 lần cho 16 cá nhân.
Dusa McDuff là người đầu tiên đoạt giải vì công trình nghiên cứu của bà về
hình học symplectic.
[lower-alpha 2][10] Lần đầu tiên và duy nhất cho đến nay có hai người đồng nhận là vào năm 2001 khi
Karen E. Smith và
Sijue Wu cùng đoạt giải.
[7] Người nhận giải năm 2013 là
Maryam Mirzakhani, bà cũng là người phụ nữ đầu tiên nhận
Huy chương Fields vào năm 2014. Đây được xem là giải thưởng danh giá nhất dành cho một nhà toán học.
[11][12] Bà đã đoạt cả hai giải thưởng cho công trình nghiên cứu về "hình học trong các
mặt Riemann và những không gian mô đun
[lower-alpha 3] của chúng".
[13] Người nhận gần đây nhất là
Kaisa Matomäki vào năm 2021 cho "công trình mở đường cho phân ngành
hàm nhân tính với
khoảng ngắn bằng một cách bất ngờ và vô cùng sinh lợi" của cô (phần lớn chung với Maksym Radziwiłł).
[14]Hiệp hội Khoa học Phụ nữ cũng có một giải thưởng với tên tương tự là Giải Tưởng niệm Ruth Satter trị giá $1.000 cho "một sinh viên tốt nghiệp nổi bật đã gián đoạn việc học ít nhất 3 năm để nuôi sống một gia đình".
[15][16]