Aztec (/ˈæztɛk/[1]) là tên gọi một số dân tộc nhất định tại miền trung Mexico, đặc biệt là những người nói tiếng Nahuatl, thống trị phần lớn vùng Trung Bộ châu Mỹ từ thế kỷ 14 đến 16. Từ aztecatl [asˈtekat͡ɬ] (số ít)[2] và aztecah [asˈtekaʔ] (số nhiều)[2] trong tiếng Nahuatl có nghĩa là "người từ Aztlan",[3] một địa điểm thần loại trong văn hóa Nahuatl đương thời, và sau đó được dùng để chỉ người Mexica. Thông thường "Aztec" được dùng cho người Mexica tại Tenochtitlan (nơi ngày nay là Thành phố Mexico), một thành bang tọa lạc trên Hồ Texcoco; những người này gọi mình là Mēxihcah Tenochcah [meːˈʃiʔkaʔ teˈnot͡ʃkaʔ] hay Cōlhuah Mexihcah [ˈkoːlwaʔ meːˈʃiʔkaʔ].Đôi khi cư dân tại hai thành bang đồng minh của Tenochtitlan, là người Acolhua của Texcoco và người Tepanec của Tlacopan cũng được gọi là "Aztec". Họ, cùng với người Mexica, đã thành lập nên Tam Đồng Minh Aztec. Có khi, Aztec được dùng để chỉ các altepetl (thành bang) và cư dân tại đó, những người đã chia sẻ nền văn hóa và lịch sử với người Mexica, Acolhua và Tepanec, và cũng để chỉ những người dùng tiếng Nahuatl như một lingua franca. Theo nghĩa này, Aztec nhắc đến nền văn minh Aztec, bao gồm những di sản và thành tựu có nhiều nét chung của người dân Trung Bộ châu Mỹ trong thời kỳ hậu cổ điển.Từ thế kỷ 13, Thung lũng México là trung tâm của nền văn minh Aztec: nơi đây thủ đô của Tam Đồng Minh Aztec, thành phố Tenochtitlan, được xây dựng trên những đảo nhỏ giữa hồ Texcoco. Tam Đồng Minh lập thành Đế quốc Aztec và mở rộng ảnh hưởng ra ngoài thung lũng México, xâm chiếm các thành bang khác trên khắp Trung Bộ châu Mỹ. Nó bắt nguồn từ năm 1427 là một liên minh giữa các thành bang Tenochtitlan, Texcoco, và Tlacopan; những người này đã liên minh để đánh bại Tepanec của Azcapotzalco, trước đó đã chiếm ưu thế ở lưu vực sông Mêhicô. Ngay sau đó Texcoco và Tlacopan trở thành đối tác thứ yếu trong liên minh, và Mexica của Tenochtitlan trở thành lãnh đạo trên thực tế. Đế chế mở rộng quyền lực của mình bằng sự kết hợp giữa sự chinh phục thương mại và quân sự. Aztec không bao giờ là một đế chế thực sự kiểm soát lãnh thổ với các tiền đồn quân sự lớn trong các tỉnh đã chinh phục, mà dùng cách kiểm soát các quốc gia chư hầu của họ thông qua tạo ra các nhà cai trị thân thiện trong các thành phố chinh phục bằng cách xây dựng các liên minh hôn nhân giữa các triều đại cầm quyền và mở rộng hệ tư tưởng đế quốc tới các thành phố đã chinh phục được.[4] Các thành phố chư hầu nộp cống cho hoàng đế Aztec, Huey Tlatoani, theo một chiến lược kinh tế hạn chế giao tiếp và thương mại, khiến cho các chư hầu phải phụ thuộc vào trung tâm đế chế để có được các hàng xa xỉ phẩm.[5] Mối quan hệ chính trị của đế chế đã tiến xa về phía nam Trung Bộ châu Mỹ, chinh phục các thành phố ở phía Nam như Chiapas và Guatemala và kéo dài từ Thái Bình Dương đến Đại Tây Dương. Đế chế này đã đạt tới cực thịnh vào năm 1519, ngay trước khi những kẻ chinh phục Tây Ban Nha dưới sự lãnh đạo của Hernán Cortés, người đã lật đổ đế chế Aztec bằng cách liên minh với kẻ thù truyền thống của người Aztec, Tlaxcalteca. Sau đó, người Tây Ban Nha lập nên điểm dân cư mới (Thành phố Mexico) trên thủ đô hoang tàn của Aztec, từ đó tiếp tục tiến trình thuộc địa hóa châu Mỹ.Văn hóa và lịch sử Aztec được nghiên cứu từ các chứng cứ khảo cổ tìm thấy ở những điểm khai quật như Templo Mayor tại Thành phố Mexico; từ những quyển bản thảo Aztec; từ sự chứng kiến tận mắt của những conquistador như Hernán Cortés và Bernal Díaz del Castillo; đặc biệt từ những mô tả về văn hoá và lịch sử Aztec của thế kỷ 16 và thế kỷ 17 được các nhà truyền giáo Tây Ban Nha hoặc người Nahuatl viết bằng tiếng Tây Ban Nha hoặc tiếng Nahuatl, chẳng hạn như quy tắc Florentine nổi tiếng do linh mục dòng Phan Sinh Bernardino de Sahagún biên soạn với sự giúp đỡ của người Aztec. Ở thời điểm cực thịnh của nó, nền văn hoá Aztec có truyền thống thần thoại và tôn giáo phong phú, phức tạp, cũng như đạt được những thành tựu kiến trúc và nghệ thuật đáng chú ý.