Muhi ud-din Muhammad Aurangzeb Bahadur Alamgir I, được biết phổ biến hơn với tên gọi
Aurangzeb (
tiếng Ba Tư: اورنگزیب (tước hiệu đầy đủ: Al-Sultan al-Azam wal Khaqan al-Mukarram Abul Muzaffar Muhi ud-din Muhammad Aurangzeb Bahadur Alamgir I, Padshah Ghazi) (
4 tháng 11 năm
1618 –
3 tháng 3 năm
1707), có danh hiệu tự phong là
Alamgir I (Kẻ chinh phạt của thế giới) (
tiếng Ba Tư: عالمگیر), là vua thứ sáu của
vương triều Mogul trong lịch sử
Ấn Độ, trị vì từ năm
1658 đến khi
qua đời 1707. Dưới thời trị vì của mình, Aurangzeb dã đưa chế độ
phong kiến Mogul lên tới đỉnh cao, song những cuộc chiến tranh xâm lược triền miên của ông ta đã làm hao mòn sinh lực của đế quốc Mogul và mở đường cho quá trình suy yếu của nó sau khi ông ta chết.Aurangzeb nổi tiếng là người có nhiều chiến công lẫn tội ác. Giữa Aurangzeb và vua cha
Shah Jahan xảy ra xung đột dữ dội. Năm 1658, khi Shah Jahan lâm bệnh, Aurangzeb giết ba anh trai, lật đổ ngai vàng của vua cha và giam lỏng Jahan vào
pháo đài Agra. Trong suốt tám năm trời bị giam giữ, Jahan không thể đến thăm mộ vợ và cũng là mẹ đẻ của Aurangzeb, hoàng hậu
Mumtaz Mahal vào ngày giỗ của bà tại đền
Taj Mahal cách đó không xa. Shah Jahan sau đó qua đời trong nơi giam lỏng.Aurangzeb ngự trị
Tiểu lục địa Ấn Độ trong gần nửa
thế kỷ, trở thành vua Mogul thứ hai có thời gian trị vì lâu dài nhất, sau
Akbar. Ông ta đã tiến hành hàng loạt cuộc chiến tranh bành trướng vào miền Nam Ấn Độ.
[1][2] Kết quả là Aurangzeb đã chiếm được một lãnh thổ rộng lớn ở
miền Nam Ấn Độ, khiến cho ông có lãnh thổ rộng hơn bất kì một vị Hoàng đế Mogul nào khác.
[3] Theo Bách khoa toàn thư Việt Nam, ngoài việc chinh phạt
cao nguyên Deccan, ông cũng thực viện chính sách bảo trợ văn học nghệ thuật. Là một tín đồ Hồi giáo sùng đạo, Aurangzeb luôn khuyến khích thần dân theo đạo Hồi. Aurangzeb đã phá huỷ nhiều công trình nghệ thuật vì lo ngại rằng chúng có thể được người dân thờ cúng như
những vật được tôn sùng.
[1] Aurangzeb cũng thi hành chính sách dung dưỡng chế độ đẳng cấp, phân biệt đối xử với các tín đồ
Ấn Độ giáo.Cuộc chiến tranh của Aurangzeb đã khiến đế quốc mở rộng quá mức, cách ly các đồng minh thân cận người
Rajput với triều đình. Thêm nữa đa số dân chúng trong đế quốc của Aurangzeb là người theo
Ấn Độ giáo và họ luôn bất mãn với một triều đại Hồi giáo và sự phân biệt tôn giáo của Aurangzeb. 25 năm cuối của triều đại ông ta lún sâu trong các cuộc thảo phạt quân nổi loạn của người
Maratha ở cao nguyên
Deccan, miền Trung Ấn Độ. Đó chính là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự suy yếu của đế quốc Mogul. Sau khi Aurangzeb qua đời, đế quốc Mogul nhanh chóng suy sụp. Các vua kế tục không có được khả năng trị vì cũng như bàn tay sắt của Aurangzeb và sau đó đã đánh mất tất cả sự nghiệp của tiên đế.