[
L'Arbre du Ténéré] lỗi: {{lang}}: văn bản có thẻ đánh dấu in xiên (
trợ giúp) là tên
tiếng Pháp của
Cây Ténéré, từng là một
cây keo (
Acacia raddiana[1] hoặc
Acacia tortilis[2]) cô độc, từng được xem là
cây bị tách ly nhất trên thế giới,
[3][4] vì không có một cây nào khác trong vòng 200–400
kilômét.
[5] Nó từng là mốc trên các tuyến đường đàn
lạc đà băng qua vùng
Ténéré của
sa mạc Sahara ở miền đông bắc
Niger. Cây này, cùng với
Arbre Perdu ("cây bị lạc") về phía bắc,
[6] là một trong ba cây nổi tiếng đến nỗi có tên trên các bản đồ tỷ lệ 1:4.000.000 trở lên, thí dụ bản đồ
châu Phi của
Michelin.
[7] Người Tuareg ở vùng đó đặt tên riêng cho nó là Tafăgak.
[8] Cây Ténéré đứng gần
giếng sâu đến 40
mét.Nó là cây duy nhất còn lại từ một nhóm cây mọc lên lúc mà
sa mạc không khô khan bằng ngày nay, có lẽ là vào thế kỷ 18 (xem
Sa mạc hóa).
[9] Cây này đã đứng một mình trong hàng thập niên. Vào mùa đông năm 1938–1939, lúc mà người ta đào giếng nước gần cây, họ nhận thấy rằng rễ của cây mọc tới
mức nước ngầm, cách mặt đất 33–36 m,
[10] tuy trên mặt đất nó cao không tới 3 m.
[11]Michel Lesourd, Tư lệnh
A.M.M. thuộc [Service central des affaires sahariennes] lỗi: {{lang}}: văn bản có thẻ đánh dấu in xiên (
trợ giúp) (Sở Trung ương Sự vụ Sahara), nhìn thấy cây này ngày
21 tháng 5 năm
1939 và viết:Có một thứ
mê tín, một nội quy của bộ lạc luôn được tôn trọng. Mỗi năm những đoàn
azalai hội họp chung quanh Cây trước khi lên đường băng qua Ténéré. Cây keo đã trở thành một
hải đăng sống; nó là mốc đầu tiên hoặc cuối cùng cho những người azalai rời
Agadez đi
Bilma, hoặc trở về.
[10]Người ta cho rằng Cây Ténéré bị đổ khi một người
Libya lái
xe tải[11] hoặc
xe đua Citroën[12] đâm trúng nó vào năm 1973. Ngày
8 tháng 11 năm
1973, cây chết được đào lên và đưa đến
Bảo tàng quốc gia Niger trong thủ đô
Niamey.
[10] Về sau, một công trình điêu khắc bằng kim loại, phỏng theo hình cây, được xây dựng ở chỗ Cây Ténéré ngày xưa.Đây không phải là lần đầu tiên có xe tải đâm vào cây này. Trong sách [L'épopée du Ténéré] lỗi: {{lang}}: văn bản có thẻ đánh dấu in xiên (
trợ giúp), nhà
dân tộc học và nhà thám hiểm
Pháp Henri Lhote miêu tả hai lần gặp Cây Ténéré. Ông ấy gặp nó lần đầu tiên vào năm 1934, vào dịp
xe hơi đầu tiên chạy từ
Djanet tới
Agadez. Lhote miêu tả nó là "cây keo có thân méo, nhìn coi vẻ ốm. Tuy nhiên, cây có lá xanh đẹp, và một vài bông hoa màu vàng".
[13] Ông ấy thăm nó một lần nữa 25 năm về sau, ngày
26 tháng 11 năm
1959 với phái đoàn
Berliet–Ténéré, nhưng lần này thấy rằng nó bị xe đâm vào làm hư nát:Năm 1974, Niger kỷ niệm một năm sau cái chết của cây này với
tem thư "Cây
La bàn".
[14]