Sir Paul Maxime Nurse, sinh ngày 25.1.1949 tại
Norwich,
Vương quốc Anh, là nhà
di truyền học và
sinh học tế bào người
Anh, đã được trao
Giải Nobel Sinh lý học và Y khoa năm 2001 cùng với
Leland H. Hartwell và
R. Timothy Hunt cho các công trình phát hiện các phân tử protein kiểm soát việc phân bào trong
chu kỳ tế bào.
[1]Khi các tế bào và nhân của chúng phân chia, chúng phân chia trong các giai đoạn G1 (growth = lớn lên), S (synthesis = tổng hợp), G2 (growth = lớn lên) và M (mitosis =
nguyên phân). Nurse, Hartwell và Hunt cùng nhau phát hiện 2 protein,
cyclin[2] và
cyclin dependent kinase (CDK)
[3], chúng kiểm soát việc chuyển tiếp từ giai đoạn này sang giai đoạn khác. Những protein này được gọi là các "trạm kiểm soát" (‘’checkpoint’’), vì chúng kiểm tra xem các tế bào đã phân chia đúng cách (hay không). Nếu tế bào không phân chia một cách chính xác, các protein khác sẽ cố gắng sửa chữa nó, và nếu không thành công, chúng sẽ phá hủy các tế bào này. Nếu một tế bào phân chia không chính xác và tồn tại, nó có thể gây ra bệnh ung thư và các bệnh nghiêm trọng khác.
[1]Nghiên cứu trong
nấm men, Nurse xác định
gen cdc2, kiểm soát quá trình chuyển đổi từ
pha G1 sang
pha S, khi các tế bào phát triển để chuẩn bị cho việc sao chép
DNA, và
pha G2 đến
nguyên phân, khi tế bào phân chia. Nurse cũng tìm thấy các gien tương ứng, CDK1, trong con người. Những gien này dừng lại và bắt đầu tạo ra "cyclin dependent kinase" (CDK) bằng cách thêm hoặc loại bỏ các nhóm phosphate.
[1]Nurse hiện là chủ tịch
Hội Hoàng gia Luân Đôn, Giám đốc kiêm Giám đốc điều hành của
Viện Francis Crick[4].Nurse tin rằng các nhà khoa học cần lên tiếng về khoa học trong các vấn đề công cộng và phản đối những chính trị gia ủng hộ các chính sách dựa trên khoa học giả hiệu.