Nguyễn Thanh Hải (sinh ngày 2 tháng 10 năm 1970 tại Hà Nội) là nữ khoa học gia và chính trị gia người Việt Nam. Bà có bằng tiến sĩ vật lý, học hàm phó giáo sư. Bà hiện giữ chức vụ Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa 14 nhiệm kì 2016-2021 tỉnh Thái Nguyên, đại biểu quốc hội Việt Nam khóa 14 tỉnh Thái Nguyên (từ ngày 2 tháng 6 năm 2020 đến nay). Bà nguyên là đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa 14 thuộc đoàn đại biểu tỉnh Hòa Bình đại diện cho thành phố Hòa Bình và các huyện Đà Bắc, Lương Sơn, Kim Bôi, Kỳ Sơn (2016-2020).[3], nguyên Trưởng Ban Dân nguyện Quốc hội Việt Nam khóa 14 (2016-2020), đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa 13 tỉnh Hòa Bình, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội khóa 13, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hoá, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Việt Nam khóa 13.[4]Trong Đảng Cộng sản Việt Nam, bà là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khoá XII, Bí thư Tỉnh ủy Thái Nguyên, nguyên là ủy viên Đảng đoàn Quốc hội khoá 14.