Lịch sử của Azerbaijan là lịch sử của người Azerbaijan và các khu vực liên quan đến lịch sử, dân tộc và địa lý của người Azerbaijan. Dưới sự cai trị của Media và Ba Tư, nhiều người Albania Kavkaz đã chấp nhận Hỏa giáo trước khi chuyển đổi sang Cơ đốc giáo trước khi Hồi giáo Ả Rập đến (đặc biệt là người Thổ Nhĩ Kỳ theo đạo Hồi). Các bộ lạc Thổ Nhĩ Kỳ được cho là đã đến với tư cách là các nhóm Ghazi nhỏ, mà các cuộc chinh phục của họ đã dẫn đến Thổ Nhĩ Kỳ hóa dân số, các bộ tộc người Kavkaz và Iran bản địa đã sử dụng ngôn ngữ của người Thổ Nhĩ Kỳ Oghuz và chuyển đổi sang Hồi giáo trong khoảng thời gian vài thế kỷ.[1]Sau các cuộc chiến tranh Nga-Ba Tư 1804–1813 và 1826–1828, Đế quốc Qajar buộc phải nhượng các lãnh thổ Kavkaz của mình cho Đế quốc Nga; các hiệp ước Gulistan năm 1813 và Turkmenchay năm 1828 xác định biên giới giữa Chế độ chuyên chế Sa hoàng Nga và nhà Qajar Iran.[2][3]Khu vực phía bắc Aras là của Iran cho đến khi bị Nga chiếm đóng trong thế kỷ 19.[4][5][6][7][8][9] Theo Hiệp ước Turkmenchay, nhà Qajar Iran công nhận chủ quyền của Nga đối với Erivan, Nakhchivan và Hãn quốc Lankaran (những phần cuối cùng của Azerbaijan vẫn còn nằm trong tay Iran).[10]Sau hơn 80 năm là một phần của Đế quốc Nga ở Kavkaz, Cộng hòa Dân chủ Azerbaijan được thành lập vào năm 1918. Tên "Azerbaijan" được Đảng Musavat cầm quyền đặt cho vì lý do chính trị,[11][12] đã được sử dụng để xác định vùng lân cận của tây bắc Iran.[13][14][15] Azerbaijan bị quân đội Liên Xô xâm lược vào năm 1920, và vẫn nằm dưới quyền cai trị của Liên Xô cho đến khi Liên bang Xô viết sụp đổ năm 1991.