Kẹp Hạt Dẻ là vở
balê hai màn của hai nhà biên đạo là Marius Petipa và Lev Ivanov với âm nhạc của
Pyotr Ilyich Tchaikovsky. Nguyên gốc tên tác phẩm này trong
tiếng Nga là
Щелкунчик listen (
trợ giúp·
thông tin) (
tiếng Pháp: Casse-Noisette, tiếng Anh: The Nutcracker). Đây là vở nhạc-vũ-kịch chuyển thể từ truyện của nhà văn Đức E.T.A. Hoffmann:
The Nutcracker and the Mouse King (kẹp hạt dẻ và vua chuột), được công diễn lần đầu
Nhà hát Mariinsky ở St
Petersburg vào Chủ Nhật ngày 18 tháng 12 năm 1892.
[1] Sau đó, chính
Tchaikovsky đã trích phần nhạc của mình trong tác phẩm trên, biên soạn lại thành
tổ khúc cùng tên.
Tổ khúc dài hai mươi phút ngay sau khi công diễn đã thành công, mặc dù toàn bộ vở nhạc-vũ-kịch không được người xem ca ngợi thời đó. Mãi đến cuối những năm 1960, phiên bản của vở này đã gây tiếng vang lớn, được công diễn bởi nhiều đoàn nghệ thuật ba lê, chủ yếu vào dịp Giáng Sinh, nhất là ở Mỹ.
[2] Những "công ty ba lê" ở Mỹ đã thu được 40% lợi nhuận hàng năm của họ từ vở Kẹp Hạt Dẻ này.
[3][4]Sự đóng góp của Tchaikovsky đã làm tác phẩm thành công vào giai đoạn sau, đồng thời tổ khúc cùng tên được coi là một trong các kiệt tác của ông,
[5] trong đó việc sử dụng
đàn celesta biểu diễn giai điệu được coi là thành công nhất trong các nhạc phẩm cũng sử dụng
nhạc cụ bàn phím này.