Cộng hòa Genova (
tiếng Ý: Repubblica di Genova,
tiếng Liguria: Repúbrica de Zêna) là một quốc gia độc lập từ năm
1005 đến năm
1797 ở
Liguria trên bờ biển phía tây bắc
Ý, đã sáp nhập
Corsica từ năm
1347 đến năm
1768 và nhiều vùng lãnh thổ khác trên khắp
Địa Trung Hải.Nước cộng hòa được bắt đầu khi
Genova trở thành một xã tự trị (
commune) tại
Regnum Italicum và kết thúc khi bị
Đệ Nhất Cộng hòa Pháp dưới thời
Napoléon chinh phục và thay thế bằng nước
Cộng hòa Liguria. Corsica được nhượng lại theo
Hiệp ước Versailles năm 1768. Cộng hòa Liguria bị
Đế chế thứ nhất sáp nhập vào năm 1805 và được lập lại trong một thời gian ngắn vào năm
1814 sau khi Napoléon thất bại, nhưng sau cùng được sáp nhập vào
Vương quốc Sardegna năm
1815, và trở thành phần lãnh thổ của
Vương quốc Ý sau khi
thống nhất nước Ý.Trước năm
1100, Genova nổi lên như một
thị quốc độc lập, một trong số các
thành bang Ý vào thời kỳ này. Trên danh nghĩa,
Hoàng đế La Mã Thần thánh là chúa tể và
Giám mục Genova là thống đốc của thành phố; tuy nhiên quyền lực thực tế đều do một số quan chấp chính nắm giữ được hội đồng dân chúng bầu chọn hằng năm. Genova là một trong số nước "Cộng hòa hàng hải" (
Repubbliche Marinare), cùng với
Venezia,
Pisa và
Amalfi và giới ngân hàng, đóng tàu, thương mại giúp hỗ trợ một trong những lực lượng hải quân lớn nhất và mạnh nhất ở Địa Trung Hải.
Adorno,
Campofregoso và các gia tộc thương gia nhỏ khác đều chiến đấu cho quyền lực ở nước
Cộng hòa này, cũng như quyền lực của
quan chấp chính cho phép mỗi phe cánh gia tộc đạt được sự giàu có và quyền lực trong thành phố. Cộng hòa Genova đã mở rộng lãnh thổ ở nhiều khu vực nay là
Liguria và
Piemonte,
Sardegna,
Corse,
Nice và hoàn toàn nắm quyền kiểm soát trên thực tế vùng
biển Tyrrhenia. Thông qua sự tham gia của người Genova vào cuộc
Thập tự chinh, người Genova còn thành lập các
thuộc địa ở tận
Trung Đông,
biển Aegea,
Sicilia và
Bắc Phi.