Vào ngày 16 tháng 9 năm 2022, một phụ nữ 22 tuổi
người Iran tên là
Mahsa Amini (
tiếng Ba Tư: مهسا امینی), cũng gọi là
Jina Amini hoặc
Zhina Amini (
tiếng Ba Tư: ژینا امینی,
tiếng Kurd: ژینا ئەمینی),
[5] chết ở
Tehran,
Iran, trong tình trạng đáng ngờ, được cho là do
sự tàn bạo của cảnh sát.
[6][7][8][9]Tuần tra hướng dẫn,
cảnh sát đạo đức của
Bộ chỉ huy thực thi pháp luật của Iran, đã bắt giữ Amini vì không đeo
khăn trùm đầu trong phù hợp với
tiêu chuẩn của chính phủ. Cảnh sát cho biết cô đột ngột lên cơn
trụy tim tại một nhà ga, ngã xuống sàn và chết sau hai ngày hôn mê.
[10][11] Những người chứng kiến và những phụ nữ bị giam giữ cùng Amini cho biết cô đã bị đánh đập nghiêm trọng, ngoài các bản chụp quét y tế bị rò rỉ,
[2] đã khiến các quan sát viên độc lập chẩn đoán
xuất huyết não và
đột quỵ.
[12]Cái chết của Amini dẫn đến
một loạt các cuộc biểu tình quy mô lớn trên khắp đất nước, thu hút sự chú ý của quốc tế, bao gồm một tuyên bố của
Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn, tập trung vào
bạo lực chống lại phụ nữ ở
Cộng hòa Hồi giáo Iran.
[13][14][15][16] Một số nhà lãnh đạo, tổ chức và những người nổi tiếng trên khắp thế giới đã lên án vụ việc là một ví dụ về việc lạm dụng phụ nữ có hệ thống của cảnh sát đạo đức của Iran và bày tỏ tình đoàn kết với những người biểu tình.
[17] Bộ Tài chính Hoa Kỳ còn áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với cảnh sát đạo đức và các nhà lãnh đạo Iran trong các tổ chức an ninh khác nhau.
[18]Để đối phó với các cuộc biểu tình, chính phủ Iran không chỉ đàn áp các cuộc biểu tình, bắn những người biểu tình bằng
đạn ghém và các viên kim loại, triển khai
hơi cay và vòi rồng,
[19] và chặn quyền truy cập vào nhiều ứng dụng bao gồm
Instagram và
WhatsApp, đồng thời hạn chế khả năng truy cập
internet để giảm khả năng tổ chức của những người biểu tình. Đây có thể là những hạn chế nghiêm ngặt nhất về internet ở Iran
kể từ năm 2019, khi internet bị đóng cửa hoàn toàn.
[20]