Chiến dịch Thung lũng 1862, còn được biết đến với cái tên
Chiến dịch Thung lũng của Jackson, là một chiến dịch nổi tiếng của
thiếu tướng Liên minh miền Nam Thomas J. "Stonewall" Jackson diễn ra vào mùa xuân năm 1862 trong
thung lũng Shenandoah thuộc
Virginia thời
Nội chiến Hoa Kỳ. Nhờ áp dụng chiến thuật hành quân thần tốc, táo bạo và không thể lường trước được, 17.000 quân của Jackson đã tiến qua 646 dặm đường (tương đương 1.040 km) trong 48 ngày và chiến thắng nhiều trận đánh nhỏ, thu hút thành công 3 đội quân của
Liên bang miền Bắc với quân số 52.000 người, ngăn không cho họ đi tiếp viện cho cuộc tấn công vào
Richmond.
[1]Jackson đã chịu thất bại trong
trận Kernstown thứ nhất vào ngày 23 tháng 3 năm 1862 trước một bộ phận đội quân của thiếu tướng miền Bắc
Nathaniel P. Banks do
đại tá Nathan Kimball chỉ huy - đây là thất bại duy nhất của ông trong toàn cuộc chiến - nhưng qua đó lại giành được một thắng lợi chiến lược cho phe miền Nam vì
tổng thống Abraham Lincoln đã phải tăng viện cho chiến trường Thung lũng bằng những đội quân mà ban đầu được chọn để phục vụ cho
chiến dịch Bán đảo tấn công vào Richmond. Ngày 8 tháng 5, sau hơn một tháng giao chiến với Banks, Jackson đã hành quân về phía tây vùng Thung lũng và đẩy lui các đơn vị quân của thiếu tướng
John C. Frémont trong
trận McDowell, ngăn chặn dự định phối hợp 2 quân đoàn miền Bắc để chống lại ông. Tiếp đó, Jackson tiến xuống Thung lũng một lần nữa để đối đầu với Banks. Giấu kín cuộc hành quân của mình trong
thung lũng Luray, Jackson hội quân với thiếu tướng
Richard S. Ewell và đánh chiếm đồn binh
Front Royal của miền Bắc ngày 23 tháng 5, khiến Banks phải rút lui về phía bắc. Ngày 25 tháng 5, trong
trận Winchester thứ nhất, Jackson đánh bại Banks và truy kích ông ta cho đến tận khi quân miền Bắc qua được
sông Potomac để về
Maryland.
Chuẩn tướng miền Bắc
James Shields đã đem quân tiếp viện từ miền đông Virginia đến để tái chiếm Front Royal và lên kế hoạch kết hợp với Frémont tại
Strasburg. Jackson giờ bị uy hiếp bởi 3 đội quân của quân miền Bắc. Rút lui khỏi Winchester trở lên vùng Thung lũng, ông bị Frémont và Shields đuổi đánh. Ngày 8 tháng 6, Ewell đánh bại Frémont trong
trận Cross Keys và đến hôm sau thì vượt qua nhánh sông North River để hội quân với Jackson đánh bại Shields trong
trận Port Republic, đánh dấu mốc kết thúc chiến dịch.Sau những thắng lợi này, Jackson đưa quân đến kết hợp với đại tướng
Robert E. Lee đánh
Chuỗi trận Bảy ngày ở bên ngoài Richmond. Chiến dịch táo bạo của Jackson đã đưa ông lên trở thành vị tướng nổi tiếng nhất của Liên minh miền Nam (cho đến khi bị danh tiếng của tướng Lee thay thế sau đó). Cho đến nay, chiến dịch này đã và đang được rất nhiều tổ chức quân sự trên khắp thế giới để tâm nghiên cứu.