Benjamin Franklin (
17 tháng 01 năm
1706 -
17 tháng 4 năm
1790) là một trong
những người thành lập đất nước của
Hoa Kỳ. Ông là một
chính trị gia, một
nhà khoa học, một
nhà văn, một thợ in, một
triết gia, một
nhà phát minh,
nhà hoạt động xã hội, một
nhà ngoại giao hàng đầu. Trong lĩnh vực khoa học, ông là gương mặt tiêu biểu trong
lịch sử vật lý vì những khám phá của ông và những lý thuyết về
điện, ví dụ như các khám phá về hiện tượng
sấm,
sét. Với vài trò một chính trị gia và một nhà hoạt động xã hội, ông đã đưa ra ý tưởng về một nước Mỹ
[1] và với vai trò một nhà ngoại giao trong thời kỳ Cách mạng Mỹ, ông đã thuyết phục liên minh là
Pháp giúp đỡ để có thể giành độc lập.Franklin nổi tiếng về sự ham hiểu biết của ông, về các tác phẩm của ông (có tính phổ biến, tính
chính trị và
khoa học) và tính đa dạng của các lĩnh vực mà ông quan tâm. Là một nhà lãnh đạo của
Thời đại Khai sáng, ông đã có được sự công nhận, ủng hộ của cả các nhà khoa học và giới trí thức khắp châu Âu. Ông đã thành công trong việc bảo đảm về sự trợ giúp tài chính cũng như quân sự của Pháp, là một đóng góp to lớn cho sự thắng lợi của cách mạng chống thực dân
Anh. Ông cũng là người đã phát minh ra
cột chống sét. Ông là người sớm đề xướng về sự thống nhất của các thuộc địa. Các nhà sử gia gọi ông là "Người Mỹ đầu tiên".Sinh ra ở
Boston, Massachusetts, Franklin đã học nghề in từ anh trai của ông và trở thành một chủ biên tập báo, một thợ in và một thương gia rất giàu có ở Philadelphia. Ông đã có nhiều năm sống ở Anh và xuất bản ấn phẩm nổi tiếng
Poor Richard's Almanac (Alamac của Richard nghèo) và ấn phẩm Pennsylvania Gazette (công báo Pennsylvania). Ông đã thành lập cả
thư viện công và
sở cứu hoả đầu tiên tại Mỹ cũng như
Junto, một câu lạc bộ thảo luận chính trị. Trong giai đoạn này ông đã viết bài ủng hộ tiền giấy, chống các chính sách của những người theo
chủ nghĩa trọng thương, như
Luật sắt năm 1750, và cũng phác thảo
Kế hoạch Albany của Liên minh năm 1754, sau này sẽ tạo ra một cơ sở lập pháp cho thuộc địa; thể hiện sự nhận thức từ rất sớm của ông về việc các thuộc địa tồn tại tự nhiên với tư cách một đơn vị chính trị.Franklin đã trở thành một
anh hùng dân tộc tại Mỹ khi ông dẫn đầu nỗ lực đòi
Nghị viện Vương quốc Anh huỷ bỏ một
Đạo luật tem thư gây mất lòng dân. Với tư cách một nhà ngoại giao, ông được nhiều người Pháp kính trọng với tư cách một vị bộ trưởng Mỹ tại Paris, một nhân vật quan trọng trong việc phát triển mối quan hệ thân thiện Pháp-Mỹ. Từ năm 1775 tới năm 1776, Franklin là
Tổng giám đốc Bưu điện thuộc
Đại hội Thuộc địa và từ năm 1785 tới năm 1788 là
Chủ tịch Hội đồng Hành pháp Tối cao Pennsylvania. Tới cuối đời, ông trở nên một trong những nhân vật có ảnh hưởng nhất ủng hộ
Chủ nghĩa bãi nô.Franklin rất quan tâm tới khoa học và kỹ thuật, ông đã thực hiện những thí nghiệm và có nhiều phát minh nổi tiếng (ngoài cột thu lôi), đó là:
bếp lò Franklin,
ống thông tiểu,
chân nhái,
harmonica, và
kính hai tròng. Ông cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thành lập
Đại học Pennsylvania và
Trường Franklin và Marshall. Ông đã được bầu làm chủ tịch đầu tiên của
Hội Triết học Mỹ,
hội học thuật đầu tiên tại Hoa Kỳ, năm 1769. Franklin nói thành thạo năm thứ tiếng. Ông được công nhận là một
người đa tài.