Ban ngày vùng cực hay
mặt trời lúc nửa đêm là một
hiện tượng tự nhiên diễn ra tại các địa điểm có
vĩ độ nằm ở phía bắc của
vòng Bắc Cực cũng như ở các địa điểm có vĩ độ ở phía nam của
vòng Nam Cực khi
Mặt Trời vẫn còn được nhìn thấy vào thời gian ban đêm tại các địa điểm đó. Khi có thời tiết tốt, Mặt Trời được nhìn thấy liên tục 24 giờ mỗi ngày. Số lượng ngày với mặt trời lúc nửa đêm trong mỗi năm tăng dần lên khi người ta tiến sát lại gần hơn về phía cực của Trái Đất.Do hiện tại không có điểm định cư nào của con người ở phía nam của vòng Nam cực, nên vùng lãnh thổ của các quốc gia với dân cư quan sát được hiện tượng tự nhiên này chỉ là những vùng lãnh thổ nào nằm phía trên vòng Bắc cực, nghĩa là thuộc các vùng đất thuộc
Hoa Kỳ (vùng
Alaska),
Canada,
Đan Mạch (vùng
Greenland),
Na Uy,
Thụy Điển,
Phần Lan,
Nga, rìa phía bắc của
Iceland. Khoảng một phần tư lãnh thổ của
Phần Lan nằm ở phía bắc của
vòng Bắc Cực và ở điểm xa nhất về phía bắc của đất nước này thì Mặt Trời không lặn trong 73 ngày liên tục trong
mùa hè. Tại
Svalbard, khu vực xa nhất về phía bắc có cư dân sinh sống thuộc
Na Uy, Mặt Trời không lặn từ khoảng ngày
19 tháng 4 tới ngày
23 tháng 8 hàng năm. Tại các điểm gần sát với hai cực thì Mặt Trời có thể được nhìn thấy liên tục trong vòng khoảng nửa năm. Hiện tượng này được ghi nhận ở cả hai vùng cực (Bắc và Nam), nhưng tại các khoảng thời gian chênh lệch nhau ở hai vùng này khoảng 6 tháng.Hiện tượng tự nhiên ngược lại,
ban đêm vùng cực, diễn ra về
mùa đông khi Mặt Trời nằm dưới
đường chân trời trong suốt cả 24 giờ liên tục mỗi ngày.