Sao Chức Nữ (α Lyr / α Lyrae /
Alpha Lyrae hay
Vega hoặc
Sao Bạch Minh) là
ngôi sao sáng nhất trong
chòm sao Thiên Cầm (Lyra), và là
sao sáng thứ 5 trên bầu trời đêm. Nó là sao sáng thứ 2 ở bầu trời phía bắc sau
Arcturus, và thông thường có thể nhìn thấy ở gần
thiên đỉnh khi quan sát ở các
vĩ độ trung bình (40-50) về
mùa hè ở
bắc bán cầu.Nó là "ngôi sao gần" cách hệ Mặt Trời chỉ có 25,27
năm ánh sáng, và cùng với
Arcturus và
sao Thiên Lang (Sirius), là những ngôi sao "hàng xóm" của
Mặt Trời sáng nhất. Sao Chức Nữ là một
đỉnh của
Tam giác mùa hè.
Lớp quang phổ của nó là A0V (Sao Thiên Lang là A1V, tức là ít mãnh liệt hơn một chút) và nó là sao
dãy chính với các
phản ứng hạt nhân chuyển
hydro thành
heli trong lõi của nó. Vì các sao càng mạnh thì sử dụng nguồn nguyên liệu nhiệt hạch càng nhanh, thời gian đang tồn tại của sao Chức Nữ chỉ khoảng 1 tỷ năm, bằng 1/10 của Mặt Trời. Sao Chức Nữ có
bán kính 2,5 lần lớn hơn, 3 lần nặng hơn và 50 lần bức xạ mạnh hơn
Mặt Trời.Sao Chức Nữ có một lớp bụi và khí hình chiếc đĩa vây quanh nó, được phát hiện bởi
IRAS vào giữa những năm thập niên
1980. Nó hoặc là dấu hiệu của sự hiện diện của các
hành tinh hoặc là các hành tinh của nó sẽ sớm được tạo ra.
Đĩa mẫu hành tinh, như có thể suy ra từ tên gọi của nó, được tin là sẽ dẫn đến sự hình thành của các hành tinh nhưng cũng có thể tồn tại một thời gian dài sau khi các hành tinh đã hình thành nếu không có các hành tinh khí khổng lồ giống như
Sao Mộc.Vào khoảng năm 14.000, sao Chức Nữ sẽ trở thành
Sao Bắc cực, do hiện tượng
tuế sai của các
điểm phân. Xem bài
Polaris để có thêm thông tin.Các nhà thiên văn học chuyên nghiệp sử dụng sao Chức Nữ để xác định thang
độ sáng tuyệt đối. Khi thang độ sáng được quy định thì giá trị cường độ sáng của sao Chức Nữ rất gần với 0. Vì thế
độ sáng biểu kiến của Chức Nữ, theo định nghĩa, được chọn là bằng 0 trên mọi bước sóng (nó không được sử dụng gần đây do
độ sáng biểu kiến ngày nay chủ yếu được định nghĩa theo thuật ngữ của thông lượng chiếu xạ từ sao). Nó cũng có
phổ điện từ tương đối phẳng trong vùng ánh sáng (các bước sóng từ 350 đến 850 nanomét, phần lớn các bước sóng này mắt người có thể cảm nhận được), vì thế thông lượng là xấp xỉ bằng 2000-4000
Jy. Thông lượng bức xạ của Chức Nữ giảm nhanh chóng trong khu vực
hồng ngoại, và nó xấp xỉ 100 Jy ở bước sóng khoảng 5
micromét.Sao Chức Nữ là chủ thể của nhiều cái 'đầu tiên' trong Thiên văn học; năm
1850 nó là ngôi sao đầu tiên được chụp ảnh, năm
1872 nó là ngôi sao đầu tiên có quang phổ được ghi lại. Nó cũng được tranh cãi có phải ngôi sao đầu tiên được đo lại
biến đổi vị trí góc của mình, trong các thực nghiệm đầu tiên của
Friedrich Struve năm
1837. Cuối cùng, nó là ngôi sao đầu tiên có loại xe ô tô được đặt tên theo, khi
Chevrolet sản xuất xe 'Vega' năm
1971.Trong tiếng nước ngoài, tên gọi Vega có nguồn gốc từ
tiếng Ả Rập - từ waqi có nghĩa là "rơi rụng", trong thành ngữ
نسر الواقع an-nasr al-wāqi‘ có nghĩa là "chim kền kền rơi". Là một phần của chòm sao Thiên Cầm (Lyra) nó tượng trưng cho chuỗi ngọc quý trên thân cây đàn cầm.