Rượu bí tích (Sacramental wine) hay
rượu hiệp lễ hoặc
rượu thánh hiến là
rượu thu được từ nho và dùng để cử hành
Bí tích Thánh Thể (còn được gọi là
Bữa Tiệc Ly hoặc Tiệc Thánh, cùng với các tên khác). Rượu bí tích thường được uống sau khi ăn xong
bánh Thánh trong một buỗi lễ Thánh. Vốn dĩ tục uống rượu nho là phổ biến ở vùng
Địa Trung Hải thời cổ đại, nghi lễ dâng rượu cúng này cũng mang nhiều
ý nghĩa biểu tượng, chẳng hạn như sự
mầu nhiệm về
bản tính nhân loại và tính thánh thiêng của Chúa Kitô, sự hiệp nhất của Chúa với
Giáo hội, và
máu của Chúa và nước dịch thân thể chảy từ cạnh mạng sườn Chúa Kitô khi Chúa bị một tên lính La Mã thọc sườn chết
[1]. Trong Nghi thức Byzantine của
Giáo hội Chính thống Đông phương và một số
Giáo hội Công giáo Đông phương, phương pháp thông thường là dùng thìa đưa cho người nhấp một ngụm rượu thánh cùng với một phần bánh thánh đã được truyền phép để trong
chén Thánh[2].Rượu được sử dụng trong các lễ kỷ niệm sớm nhất của
Bữa tối của Chúa.
Sứ đồ Phao-lô viết trong 1 Cô-rinh-tô 10:16: "Chén chúc lành mà chúng ta chúc tụng không phải là sự hiệp thông của máu Chúa Kitô hay sao? Và cái bánh chúng ta bẻ chẳng phải là dự phần vào Mình Chúa hay sao? Vì chúng ta tuy nhiều nhưng chỉ là một tấm bánh, một thân thể, tất cả đều cùng chia một tấm bánh Thánh"
[3]. Trong thời kỳ
Giáo hội sơ khai, cả
giáo sĩ và
giáo dân đều nhận rượu
thánh hiến bằng cách uống từ
chén thánh, sau khi nhận một phần bánh thánh hiến. Do nhiều yếu tố, bao gồm cả khó khăn trong việc lấy
rượu vang ở các quốc gia
Bắc Âu (nơi có khí hậu không phù hợp với
nghề trồng nho), việc uống rượu từ chén thánh phần lớn bị hạn chế ở
phương Tây đối với
linh mục đang cử hành, trong khi những người khác chỉ rước lễ dưới hình bánh. Điều này cũng làm giảm tầm quan trọng mang tính biểu tượng của việc chọn loại
rượu vang đỏ[4]. Phần lớn các nhà thờ
phụng vụ, chẳng hạn như
Nhà thờ Công giáo và
Nhà thờ Chính thống Đông phương đều yêu cầu rượu bí tích phải là rượu nho nguyên chất. Các nhà thờ Cơ đốc giáo khác, chẳng hạn như
Nhà thờ Giám lý, không chấp nhận việc
uống rượu và thay thế
nước ép nho bằng rượu vang
[5]. Trong
Kitô giáo phương Tây,
rượu vang trắng đôi khi cũng được sử dụng mà thực tế là để tránh
vết bẩn trên
khăn trải bàn thờ
[4].