Romanos IV Diogenes (tiếng Hy Lạp: Ρωμανός Δʹ Διογένης, Rōmanós IV Diogénēs; khoảng 1030 – 1072), là một thành viên thuộc tầng lớp vũ huân quý tộc kết hôn với vị hoàng hậu góa bụa Eudokia Makrembolitissa, đã đăng quang ngôi Hoàng đế Đông La Mã và trị vì từ năm 1068 đến năm 1071. Dưới triều đại của mình, ông đã cố gắng ngăn ngừa sự suy sụp của quân đội Đông La Mã và chặn đứng làn sóng xâm nhập của người Thổ vào trong lãnh thổ Đế quốc Đông La Mã, nhưng bản thân thì bị bắt sống và toàn quân đại bại trong trận kịch chiến ở Manzikert. Đương khi đang chịu cảnh tù đày thì ông bị phế truất trong cuộc chính biến cung đình, đến khi được thả thì nhanh chóng bị các thành viên của gia tộc Doukas đánh bại và cầm tù. Năm 1072, Romanos bị chọc mù mắt rồi tống vào một tu viện và ít lâu sau thì qua đời vì vết thương tái phát.