Phan Yên báo là một trong những tờ báo Quốc ngữ đầu tiên được phát hành và cũng là tờ báo đầu tiên bị cấm phát hành tại Việt Nam. Báo do ông Diệp Văn Cương thành lập và làm Chủ nhiệm.Phan Yên báo là một trong những tờ báo quốc ngữ ra đời sau Gia Định báo (1865) do Trương Vĩnh Ký và Huỳnh Tịnh Của chủ biên. Tương truyền, cái tên báo "Phan Yên" là một cách nói lái từ "Phiên An", một cái tên cũ của Gia Định. Nội dung Phan Yên báo tương tự như Gia Định báo, với tin địa phương và thư độc giả bằng chữ quốc ngữ, nhưng sau đó có các bài chính trị, nên chỉ sau một thời gian ngắn, báo bị chính quyền thực dân Pháp cho đóng cửa.Thời điểm ra đời của Phan Yên báo trước đây được nhiều tài liệu ghi là năm 1868 được xác định là không hợp lý. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng không xác định được thống nhất thời điểm ra đời:Dù thời gian như thế nào, theo thông tin Vũ Ngự Chiêu công bố trong "Các Vua cuối nhà Nguyễn, 1883-1945", thì năm 1897, ông có vay mượn một số tiền lớn, có lẽ là dùng cho việc ra đời Phan Yên báo.Do thời gian phát hành ngắn, trải qua nhiều biến động, cho đến ngày nay người ta không tìm thấy được bản in nào của Phan Yên báo.[5]