Ngũ uẩn (zh. wǔyùn 五蘊, sa. pañca-skandha, pi. pañca-khandha, bo. phung po lnga ཕུང་པོ་ལྔ་), cũng gọi là
Ngũ ấm (五陰), là
năm (pañca)
nhóm (skandha) tượng trưng cho năm yếu tố tạo thành con người, toàn bộ thân tâm. Ngoài ngũ uẩn đó ra không có gì gọi là cái "ta".Ngũ uẩn là:Ngũ uẩn cũng được gọi là năm ràng buộc vì chỉ có
Phật hay
A-la-hán mới không bị dính mắc nơi chúng. Đặc tính chung của chúng là
Vô thường,
Vô ngã và
Khổ.
Bát-nhã-ba-la-mật-đa tâm kinh nhấn mạnh đến
tính Không của ngũ uẩn.Tính chất khổ và vô thường của năm uẩn là một trong những quan điểm quan trọng nhất của
Phật giáo. Khổ xuất phát từ lòng ham muốn, không hiểu sự vô thường của
ngũ uẩn, không chắc thật của các uẩn đó; và con người được tạo thành từ năm uẩn đó không gì khác hơn là một sự
giả hợp, không có một cái "ta" thật sự đứng đằng sau con người đó (Vô ngã). Tri kiến về tính
vô ngã của ngũ uẩn là một tri kiến rất quan trọng, nó có thể đưa đến
giải thoát. Đại sư người Đức
Nyānatiloka trình bày như sau về tầm quan trọng đó:Joseph Goldstein cũng viết: