Mikhail Borisovich Khodorkovsky (tiếng Nga: Михаи́л Бори́сович Ходорко́вский, IPA: [mʲɪxɐˈil xədɐˈrkofskʲɪj]; sinh ngày 26 tháng 6 năm 1963) là một doanh nhân Nga giàu có và nhiều thế lực (russian oligarch),[1] một nhà văn, và cũng là một nhân vật của công chúng.Vào năm 2003, Khodorkovsky được tạp chí Expert bình bầu làm người của năm (2003) cùng với Roman Abramovich. Năm 2004, Khodorkovsky trở thành người giàu nhất nước Nga và là một trong những người giàu nhất thế giới, hạng thứ 16 trong danh sách tỷ phú của Forbes.Khodorkovsky đã thành đạt trong guồng máy cộng sản trong chế độ Liên Xô và lập nhiều thành tích kinh doanh trong thời Cởi mở và Đổi mới. Sau khi Liên xô bị giải thể ông ta dần trở nên giàu có nhờ sự phát triển lĩnh vực dầu hỏa tại Siberia với tư cách là tổng giám đốc của hãng Yukos, một trong những công ty lớn nhất của Nga xuất phát từ việc tư nhân hóa tài sản công cộng trong thập niên 1990.Ông bị bắt ngày 25 tháng 10 năm 2003, khi được mời ra làm nhân chứng, nhưng chỉ vài sau bị giữ lại và buộc tội lừa đảo. Chính phủ Nga dưới quyền của Putin giữ các chứng khoán của Yukos sau đó với lý do trốn thuế. Những hành động tiếp theo của chính phủ làm cho ngân phiếu công ty này mất giá và như vậy làm tiêu tan tài sản của Khodorkovsky. Ông bị kết tội trốn thuế và bị xử tù 9 năm vào tháng 5 năm 2005. Trong khi ngồi tù, Khodorkovsky và đối tác kinh doanh của ông Platon Lebedev tiếp tục bị buộc tội và kết tội thêm về tham ô và rửa tiền vào tháng 10 năm 2010, làm tăng thêm hạn tù cho tới năm 2014. Khodorkovsky được ân xá bởi tổng thống Vladimir Putin sau nhiều cuộc vận động trả tự do cho ông bởi Hans-Dietrich Genscher, cựu ngoại trưởng Đức, và được ra khỏi tù ngày 20/12/2013.[2]