Mbira
Mbira

Mbira

hệ thống nốt đa dạng, nhiều âm giaiMbira (/əmˈbɪərə/) là họ bao gồm các nhạc cụ truyền thống của người Shona ở Zimbabwe. Dòng nhạc cụ này được cấu tạo từ một bảng gỗ (thường được gắn với một bộ cộng hưởng) với các phím kim loại gắn so le, chơi bằng cách dùng tay cầm và tuốt các phím kim loại với ngón cái, ngón trỏ phải (với hầu hết các loại mbira), và đôi khi ngón trỏ trái. Nghiên cứu âm nhạc học phân loại chúng như một dạng lamellaphone, một phần của họ nhạc cụ idiophone. Ở Đông và Nam Phi, có nhiều loại mbira, thường đi kèm với một loại bộ gõ là hosho. Mbira là một nhạc cụ quan trọng được chơi trong các buổi lễ mang tính tôn giáo, đám cưới và các cuộc tụ họp xã hội khác. "Nghệ thuật chế tác và chơi Mbira/Sansi, nhạc cụ truyền thống gõ bằng ngón tay ở Malawi và Zimbabwe" đã được thêm vào Danh sách Di sản Văn hóa Phi vật thể của UNESCO vào năm 2020.[1]Cấu trúc hiện đại của loại nhạc cụ này đã được nhà dân tộc học Hugh Tracey chế tác và xuất khẩu từ những năm 1950 trở đi qua việc phổ biến ra bên ngoài châu Phi. Thiết kế của Tracey được mô phỏng theo mbira nyunga nyunga và được đặt tên là ' Kalimba ' theo tên một loại nhạc cụ cổ xưa thuộc dòng Mbira.Mbira trở nên phổ biến rộng rãi sau thành công của Thomas Mapfumo vào những năm 1980 [2] khi ông đưa mbira lên sân khấu cùng với các nhạc cụ rock hiện đại như guitar điện, bass, trống và kèn. Sự sắp xếp của Mapfumo bao gồm nhiều bài hát được chọn trực tiếp từ các tiết mục mbira truyền thống. Những người có ảnh hưởng đáng chú ý khác trong việc phổ biến mbira ra bên ngoài châu Phi bao gồm: Dumisani Maraire, người đã đưa marimba và kalimba đến vùng Tây Bắc Thái Bình Dương, Hoa Kỳ; Ephat Mujuru, người là một trong những giáo viên tiên phong dạy mbira dzavadzimu ở Hoa Kỳ; và các bài viết và bản ghi âm của các nhạc sĩ Zimbabwe do Paul Berliner thực hiện. Claire Jones, một học trò của Dumisani Maraire trong những năm 1970, đã chơi và dạy mbira trong hơn 40 năm. Cô cũng là Điều phối viên Lễ hội của Zimfest, một Lễ hội Âm nhạc Zimbabwe được tổ chức hàng năm tại Bắc Mỹ, mang đến nhiều cơ hội để học và thưởng thức những giai điệu từ mbira.[3][4]Joseph H. Howard và Babatunde Olatunji đều cho rằng mbira (và các lamellaphone bằng kim loại khác) có nguồn gốc hoàn toàn từ châu Phi khi chúng chỉ được tìm thấy ở những khu vực có cư dân châu Phi hoặc con cháu của họ.[5] Các loại hình nhạc cụ tương tự đã được báo cáo là đã được sử dụng ở Okpuje, khu vực Nsukka của miền đông nam Nigeria vào đầu những năm 1900.[6]

Mbira

Phân loại của Hornbostel–Sachs 122.1
(Plucked idiophone)
Loại Lamellophone, Plucked Idiophone
Âm sắc rõ, có thể gõ, hòa âm
Âm lượng thấp
Tên khác finger harp, gourd piano, ikembe, kalimba, kilembe, likembe, likimba, marimbula, mbla, sansa, sansu, sanza, thumb piano, timbrh, zanzu
ADSR envelope vừa phải