Martin Luther (
Martin Luder hay
Martinus Luther;
10 tháng 11 năm
1483 –
18 tháng 2 năm
1546) là nhà thần học người
Đức, tu sĩ
Dòng Augustinô, và là nhà cải cách tôn giáo.
[1]Thần học Luther đã thách thức thẩm quyền của Giáo hoàng khi rao giảng niềm xác tín rằng
Kinh Thánh là nguồn vô ngộ (không sai lầm) duy nhất của thẩm quyền tôn giáo, và địa vị
tư tế được dành cho tất cả tín hữu (không dành riêng cho giới tăng lữ).
[2] Theo Luther, con người chỉ có thể được
cứu rỗi bởi sự
ăn năn thật, và bởi
đức tin tiếp nhận
Giêsu là Đấng
Messiah, mà không cần vai trò trung gian của giáo hội. Thần học Luther là ý thức hệ soi dẫn cuộc
Cải cách Kháng Cách, và làm thay đổi dòng lịch sử nền văn minh phương Tây.
[3] Trên cơ sở những xác tín này Luther theo nhận thức của ông, muốn cải cách sự phát triển sai lầm của giáo hội và khôi phục lại giáo hội trong tình trạng khởi đầu. Trái với ý định ban đầu của Luther, đã có một sự phân ly trong giáo hội qua sự hình thành các
Giáo hội Luther và các giáo phái khác của đạo
Tin Lành.Sau khi từ chối thần phục thẩm quyền Hoàng đế
Karl V của đế quốc La Mã Thần thánh và bị
Giáo hội Công giáo Rôma dứt phép thông công, Luther bị đặt ngoài vòng pháp luật. Trong bối cảnh
Tây Âu thời
Trung Cổ với sự hiệp nhất chặt chẽ giữa Giáo hội Công giáo với các nhà cầm quyền thế tục, sự kiện học thuyết Luther về các quyền tự do cá nhân được phổ biến rộng rãi và giành được sự ủng hộ tích cực được xem là một hiện tượng chưa từng xảy ra.Tư tưởng của Luther ảnh hưởng sâu đậm đến nền thần học của các giáo hội thuộc cộng đồng
Kháng Cách, cũng như các truyền thống
Cơ Đốc giáo khác. Nỗ lực của ông nhằm kêu gọi giáo hội trở về với sự dạy dỗ của
Kinh Thánh đã dẫn đến sự hình thành những trào lưu mới trong
Cơ Đốc giáo.Bản dịch Kinh Thánh của Luther sang tiếng địa phương, cùng những nỗ lực đem Kinh Thánh đến với người dân thường đã tạo ra những ảnh hưởng sâu sắc trên đời sống tôn giáo và
văn hóa Đức. Bản dịch này cũng đã giúp chuẩn hoá
Đức ngữ, và góp phần cải thiện kỹ năng dịch thuật,
[4] cũng như tạo ảnh hưởng trên bản dịch Kinh Thánh Anh ngữ King James.
[5] Những bài thánh ca do ông sáng tác đã làm thay đổi cung cách thờ phụng tại các nhà thờ.
[6] Cuộc hôn nhân của ông với
Katherina von Bora vào năm
1525 đã khởi đầu thông lệ cho phép các chức sắc giáo hội thuộc cộng đồng Kháng Cách kết hôn.
[7]