Jacob (phiên âm Việt: Gia-cóp, Gia-cốp; יַעֲקֹב (trợ giúp·thông tin), Tiêu chuẩn Yaʿakov, Tiberian Yaʿăqōḇ; Bản Bảy Mươi tiếng Hy Lạp: Ἰακώβ Iakōb; tiếng Syriac: ܝܥܩܘܒ Yah'qub; tiếng Ả Rập: يَعْقُوب‎ Yaʿqūb), về sau còn được gọi là Israel (Ít-ra-en, I-sơ-ra-ên, tiếng Hebrew: יִשְׂרָאֵל, Tiêu chuẩn Yisraʾel, Tiberian Yiśrāʾēl; Bản Bảy Mươi tiếng Hy Lạp: Ἰσραήλ Israēl; tiếng Syriac: ܝܤܪܝܠ Is'rayil; tiếng Ả Rập: إِسْرَائِيل‎ Isrāʼīl), được mô tả trong Kinh Thánh Hebrew, Kinh Talmud của người Do Thái, Kinh Cựu Ước của Kitô giáo và Kinh Qur'an của Hồi giáo là vị tổ phụ thứ ba của dân Israel, người được Thiên Chúa thực hiện một giao ước. Theo Kinh Thánh, ông là con trai của Isaac và Rebekah, cháu nội của Abraham và Sarah, cháu của Bethuel, em trai sinh đôi của Esau.Ông có mười hai người con trai, ít nhất một người con gái, sinh bởi hai bà vợ chính là Leah và Rachel và bởi hai người hầu gái của hai bà là Bilhah và Zilpah. Mười hai con trai của Jacob là Reuben, Simeon, Levi, Judah, Dan, Naphtali, Gad, Asher, Issachar, Zebulun, Joshep, Benjamin và con gái Dinah. Trong Hồi giáo, Jacob được tôn kính như một vị tiên tri người được Thiên Chúa chỉ lối dẫn đường. Kinh Qur'an mô tả Jacob như một nhà hướng đạo trung thành, một người tốt, người có lời cầu nguyện và phục vụ Thiên Chúa.